Praca zdalna: czy to już koniec miesiąca miodowego?

Pracownicy zdejmują różowe okulary, jeśli chodzi o pracę zdalną.

W 2020 roku pandemia sprawiła, że praca w domu stała się normą dla milionów pracowników, także w UE. Z analiz Allianz Trade wynika, że od tego czasu przyszłość pracy znalazła się w centrum zainteresowania opinii publicznej i polityki, a także pracodawców – począwszy od potentatów technologicznych lubiącym stawiać pracownikom zdalnym ultimatum za pośrednictwem poczty elektronicznej, aż po kraje, w których praca zdalna stała się prawem.

Ale jak pracownicy odnoszą się do pracy w domu i czy ich postrzeganie zmieniło się od początku pandemii? W naszym badaniu Allianz Pulse 2022 zapytaliśmy po 1000 respondentów w największych gospodarkach UE: Niemczech, Francji i Włoszech o ich postrzeganie korzyści i wyzwań wiążących się z pracą zdalną.

• W porównaniu z poprzednią rundą badania, we wszystkich trzech krajach spadł odsetek pracowników, którzy zgłaszali, że nie są w stanie pracować z domu. Wzrósł jednak również udział tych powracających do biura, zarówno w formacie hybrydowym, jak i w większości – na pełen etat: jest to obecnie (wg. naszego badania) 32% w Niemczech i we Włoszech oraz 29% we Francji (w porównaniu z 25% we wszystkich trzech krajach rok wcześniej – czyli zmiana nie jest znacząca).
• Korzyści z pracy zdalnej są oczywiste: respondenci Allianz Trade najczęściej wymieniali między innymi eliminację dojazdów (mężczyźni: 51%, kobiety: 58%), elastyczność czasową (49%) i niższe koszty (mężczyźni: 26%, kobiety: 28%).
• Jednak odsetek respondentów wymieniających wyzwania wzrósł dwukrotnie w niemal wszystkich kategoriach: dwa lata pracy w domu wyraźnie zwiększyły świadomość wad tego rozwiązania. Największym wyzwaniem okazały się kontakty społeczne – brak możliwości ich utrzymywania (mężczyźni: 29%, kobiety: 27%), a także: zatarcie granic życia prywatnego (mężczyźni: 17%, kobiety: 20%), nieodpowiednie miejsce pracy (mężczyźni: 20%, kobiety: 18%), łączenie obowiązków domowych z zawodowymi (mężczyźni: 18%, kobiety: 20%) oraz mniejsza wydajność (mężczyźni: 14%, kobiety: 12%).
• Praca zdalna nie jest rozwiązaniem „uniwersalnym”. Podwójny etat w przypadku kobiet przyćmiewa elastyczność pracy w domu (z reguły wypełniają większość obowiązków domowych), a przepaść cyfrowa (dostęp do internetu, znajomość nowych technologii i umiejętność czerpania wiedzy z internetu) może pogłębiać nierówności – wynika z badania Allianz Trade. Decydenci i pracodawcy powinni mieć te kwestie na uwadze podczas projektowania przyszłości uregulowań dotyczących świadczenia pracy.

Praca zdalna nie jest rozwiązaniem „uniwersalnym”

Zmiany, których doświadczyliśmy w czasie pandemii oraz nowo odkryta „możliwość pracy zdalnej” bez wątpienia sprawią, że praca z domu będzie powszechnym zjawiskiem w nadchodzących latach. Istnieją jednak pewne ważne kwestie, które powinny zostać uwzględnione przez decydentów tworzących nowy zbiór zasad dotyczących sposobów pracy. Na przykład: chociaż koniec dojazdów do pracy to ciężar zdjęty z barków pracowników, to ograniczone kontakty społeczne w biurze mogą spowodować utratę możliwości awansu i nauki, pogłębiając nierówności. Co więcej, coraz częstsza praca zdalna uwidacznia lukę w umiejętnościach cyfrowych: ci, którzy pozostają w tyle zarówno w zakresie edukacji formalnej, jak i umiejętności cyfrowych, z pewnością mają mniejsze szanse na ich zniwelowanie i zostaną w tyle. W tym kontekście pracodawcy i rządy jaki i sami pracownicy (oraz np. organizacje ich reprezentujące) muszą dostosować się do tej nowej rzeczywistości, zajmując się skutkami, jakie wiążą się z przejściem na model pracy zdalnej.

Ponadto, podczas gdy niektóre badania wykazały, że praca w domu nie ma szkodliwego wpływu na produktywność, nasze badanie przynosi pewne odmienne spostrzeżenia, sugerując, że pracownicy muszą być wyposażeni w narzędzia, które pomogą im w pełni wykorzystać swój potencjał: nie tylko tak oczywiste jak odpowiednią infrastrukturę IT, ale też narzędzia „miękkie” jak: stałą komunikację w celu zrozumienia kontekstu, w jakim pracują przełożeni i pracownicy, aby uniknąć nieporozumień; bezpieczeństwo psychologiczne – z jasno określonymi rolami funkcjonalnymi, aby uniknąć oskarżeń o „gapiostwo” i  pogłębianie się nieporozumień oraz urazów. Co się już często podkreśla – konieczne (ale i niełatwe w tym modelu) jest także budowanie wspólnej tożsamości, aby zapewnić pracownikom wspólny cel, co może pomóc w poprawie produktywności i ich zaangażowania. Wreszcie, praca zdalna nie jest łatwym rozwiązaniem ze względu na występujący problem nierówności płci w miejscu pracy. W rzeczywistości dla kobiet, a zwłaszcza matek, przejście na pracę zdalną w czasie pandemii wywołało „podwójną-podwójną zmianę”, w którą były one zawsze „włączone”: obciążone żonglowaniem zarówno czynnościami domowymi, jak i obowiązkami zawodowymi. Jak pokazuje wykres, również większy odsetek kobiet niż mężczyzn jest nieaktywny zawodowo z powodu ilości obowiązków związanych z opieką. Sugeruje to, że elastyczność oferowana przez rozwiązania typu „praca z domu” nie jest wystarczająca: zwiększenie udziału kobiet w sile roboczej w Europie będzie wymagało wielowymiarowego podejścia, obejmującego elastyczność miejsca pracy, udogodnienia w zakresie opieki i wspólnego pełnienia obowiązków domowych.

Przewidujemy ryzyko handlowe i kredytowe dzisiaj, aby firmy mogły mieć pewność działania jutro

Allianz Trade jest światowym liderem w zakresie ubezpieczeń należności handlowych i uznanym specjalistą w obszarach gwarancji ubezpieczeniowych, odzyskiwania należności, strukturyzowanego kredytu handlowego i ryzyka politycznego. Nasza sieć pozyskiwania informacji gospodarczych zapewnia możliwość analizy bieżących zmian w zakresie wypłacalności ponad 80 mln firm. Dajemy firmom pewność poprzez możliwość zawierania transakcji z zabezpieczeniem płatności. W razie nieściągalności należności wypłacamy odszkodowanie, ale najważniejsze jest to, że pomagamy ich w ogóle uniknąć. Każdorazowo, gdy zapewniamy ubezpieczenie kredytu kupieckiego czy inne rozwiązania finansowe, naszym priorytetem jest zapewnienie ochrony opartej na analizie biznesowej. Jeśli jednak wydarzy się coś nieprzewidzianego, nasz rating kredytowy AA oznacza, że posiadamy zasoby, wspierane przez Allianz, które umożliwią nam wypłatę odszkodowania, pozwalającego utrzymać dalsze działanie ubezpieczanej firmie. Siedziba główna Allianz Trade mieści się w Paryżu, ale firma obecna jest w ponad 52 krajach i zatrudnia 5.500 pracowników. W 2021 roku nasze skonsolidowane obroty wyniosły 2,9 mld €, a transakcje ubezpieczane w skali globalnej wiązały się z ekspozycją na poziome 931 mld €. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.allianz-trade.pl

Last Updated on 16 sierpnia, 2022 by Valeriia Honcharuk