Budownictwo wielorodzinne i niskoemisyjne technologie – standard czy innowacja?
Rynek budownictwa wielorodzinnego przechodzi zieloną transformację, napędzaną zarówno przez zmieniające się przepisy, jak i rosnącą świadomość ekologiczną konsumentów. Choć fotowoltaika staje się standardem, a pompy ciepła zyskują na popularności, nie wszystkie dostępne rozwiązania znajdują powszechne zastosowanie. Dlaczego część innowacji, mimo swojego potencjału ekologicznego, wciąż pozostaje na marginesie rynku deweloperskiego?
Z artykułu dowiesz się:
- Jakie technologie niskoemisyjne są najczęściej stosowane w budownictwie wielorodzinnym?
- Dlaczego nie wszystkie dostępne rozwiązania są powszechnie wykorzystywane?
Deweloperzy coraz częściej sięgają po rozwiązania zmniejszające zapotrzebowanie budynków na energię i redukujące emisję dwutlenku węgla. Obecnie dążenie do wykorzystania odnawialnych źródeł energii w produkcji ciepła napotyka ograniczenia technologiczne. Dużo większy potencjał tkwi natomiast w produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł. Umożliwia ona zasilanie pomp ciepła, a to pozwala na odejście od paliw kopalnych i domknięcie obiegu w modelu zrównoważonego ogrzewania. Najpopularniejszym z dostępnych rozwiązań jest wykorzystanie paneli fotowoltaicznych.
Wśród dostępnych rozwiązań najłatwiejsze do wykorzystania są panele fotowoltaiczne, dlatego stają się powoli standardem w nowym budownictwie wielorodzinnym. Są powszechne zwłaszcza w tych inwestycjach, dla których rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, zostało ustanowione po 2021 r., w którym uległa zmianie maksymalna wartość wskaźnika EP z 85 na 65 kWh/mkw na rok.
Emilia Pleban, menadżerka ds. zrównoważonego rozwoju, Skanska Residential Development Poland
Nowe rozwiązania dla budownictwa
Oprócz standardowych, najczęściej wykorzystywanych technologii budowlanych, na rynku pojawiają się też nowe rozwiązania – zarówno materiałowe, jak i operacyjne.
Jednym z nowych rozwiązań materiałowych jest niskoemisyjny beton, który wytwarzany jest z wykorzystaniem cementu o niskim śladzie węglowym. Może być on niskoemisyjny zarówno dzięki użyciu odpowiednich dodatków, które np. pochodzą z recyklingu i ograniczają ślad węglowy, jak i za sprawą ograniczenia zużycia energii lub/i dostarczenia energii odnawialnej w miejscu produkcji betonu. Do mniej popularnych, jednak stosowanych w branży rozwiązań zaliczyć też zastosowanie drewna CLT (Cross Laminated Timber) jako alternatywy dla tradycyjnych materiałów konstrukcyjnych.
Innym rozwiązaniem jest zastosowanie materiałów izolacyjnych pochodzenia naturalnego, takich jak włókna konopne, celuloza czy korek. Ich główną zaletą jest niski ślad węglowy i zdolność do regulowania wilgotności (co poprawia komfort cieplny wewnątrz budynków). Tego typu izolacje wpisują się w trend zrównoważonego budownictwa, jednak ze względu na wyższe koszty ich stosowanie nie jest powszechne.
Skanska, Jaśminowy Mokotów. Fot. Piotr Krajewski
Deweloperzy duży nacisk kładą również na ograniczenie zużycia energii elektrycznej, które diametralnie wpływa na zmniejszenie emisji dwutlenku węgla. Posiłkują się zatem nowoczesnymi rozwiązaniami związanymi z użytkowaniem budynku – inteligentnymi systemami zarządzania energią i technologiami smart home, które wpływają na budowanie świadomych zachowań użytkowników. Pozwalają monitorować zużycie energii w czasie rzeczywistym i optymalizować pracę urządzeń elektrycznych z uwzględnieniem potrzeb mieszkańców. Dzięki temu to sami mieszkańcy, poprzez regulację i budowanie scenariuszy, zmniejszają zużycie energii – kiedy są w pracy, termostat ustawiony jest na minimalną temperaturę, a po powrocie do mieszkania na wyższą.
W projektach deweloperzy wykorzystują też magazyny energii – bateryjne i grzewcze, które pozwalają na przechowywanie nadwyżek energii z OZE i wykorzystywanie ich w momentach największego zapotrzebowania. Deweloperzy sięgają także po coraz bardziej zaawansowane systemy wentylacji, np. zastosowanie rekuperacji, dzięki której ograniczane są straty ciepła oraz możliwa jest poprawa jakości powietrza w budynkach (przy użyciu filtrów w instalacji).
fot. Skanska, Jaśminowy Mokotów
Wyzwania stojące przed zrównoważonym budownictwem
Mimo że deweloperzy zaczęli stosować OZE i wykorzystują niskoemisyjne rozwiązania w swoich projektach, nie wszystkie dostępne technologie są już powszechne w branży. Do podlewania zieleni wokół budynku wciąż wykorzystuje się wodę pitną, podczas gdy można zaprojektować system retencyjny wody opadowej (pod warunkiem wcześniejszego zaplanowania ich w infrastrukturze). Kolejnym przykładem jest zastosowanie instalacji wody szarej, która umożliwia ponowne wykorzystanie wody z pryszniców czy umywalek, do spłukiwania toalet. Rozwiązanie to zostało wdrożone m.in. w projekcie Holm House 5 Skanska Residential Development Poland. Nadal pozostaje jednak rzadkością w budownictwie wielorodzinnym, przede wszystkim z uwagi na koszty i konieczność zmian w instalacjach budynkowych.
Innym przykładem stosowania zrównoważonych rozwiązań jest wspomniane już drewno CLT. W Polsce jego wykorzystanie rodzi wyzwania w postaci kosztów, ale też i tego, jak postrzegane są konstrukcje drewniane.
Drewno CLT to wciąż raczkujący temat na polskim rynku. Ten typ materiału budowlanego jest znacznie droższy niż konstrukcja tradycyjna, z uwagi na brak skalowalności na ryku. Dopóki deweloperzy nie otworzą się na nowe możliwości, to wykorzystanie innych materiałów niż beton i stal pozostanie w dalszym ciągu ograniczone. Co więcej, konstrukcje drewniane są często niesłusznie postrzegane przez klientów jako mniej stabilne i bardziej łatwopalne niż tradycyjne budownictwo.
Emilia Pleban, menadżerka ds. zrównoważonego rozwoju, Skanska Residential Development Poland
Deweloperzy podchodzą więc do tej technologii ostrożnie, a pojedyncze inwestycje traktowane są raczej jako eksperyment niż rynkowy standard. Zdaniem ekspertki istnieje wiele nowoczesnych technologii na rynku, które mają potencjał aby stać się powszechne, podobnie jak panele fotowoltaiczne.
Kolejnym rozwiązaniem, które – choć jest stosowane – budzi pewien opór klientów, jest ogrzewanie budynku prowadzone przez wentylację, tak jak m.in. w hotelach. Instalacja ta pozwala nie tylko na dostarczenie ciepła do budynku, ale i na jego chłodzenie– co jest doceniane przez użytkowników zwłaszcza w lecie. Dzięki niej nie trzeba stosować dodatkowych klimatyzatorów w mieszkaniach. Metoda ta budzi jednak wątpliwości.
– Widać niechęć do tej technologii. Klienci mają obawy przed obniżeniem sufitu, boją się, że mieszkanie stanie się niskie i straci przez to na ogólnym wyglądzie lub instalacja będzie hałasować. Tymczasem komfort korzystania z wentylacji z odzyskiem ciepła jest bardzo wysoki. Dodatkowo można uzyskać niższe koszty użytkowania obiektu, bo mniejsze są straty ciepła. Dlatego szkoda z tego nie skorzystać – tłumaczy Emilia Pleban.
Przykłady ostatnich lat pokazują, że tempo wdrażania niskoemisyjnych technologii w budownictwie wielorodzinnym rośnie. Pytanie nie brzmi więc czy te technologie się przyjmą, ale kiedy deweloperzy i klienci uznają je za standardowe.
Przeczytaj również: Deregulacja w Prawie budowlanym – uproszczenie i przyspieszenie inwestycji
Źródło informacji: akademiaesg.pl
Last Updated on 12 czerwca, 2025 by Samir Malki