Taryfy dynamiczne, czyli inteligentne zużycie energii – klucz do optymalizacji operacyjnej

Ekspert: Rafał Staśkiewicz, Product Manager, Ekovoltis

Taryfy dynamiczne to odpowiedź na zmieniające się realia rynku energii i transformację energetyczną, która wymaga większej elastyczności po stronie odbiorców. W przeciwieństwie do stałych stawek, taryfy dynamiczne (Time of Use – TOU) bazują na rzeczywistych godzinowych cenach energii, dostosowanych do warunków podaży i popytu. Tym samym zachęcają one do przesuwania zużycia energii na tańsze godziny, co przynosi wymierne oszczędności i wspiera stabilność systemu elektroenergetycznego poprzez wykorzystanie generacji zielonej energii.

Tło regulacyjne i rozwój w UE

Rozwój taryf dynamicznych w Unii Europejskiej rozpoczął się wraz z Trzecim Pakietem Energetycznym (2009) i był kontynuowany przez Pakiet Zimowy (2016) oraz Dyrektywę 2019/944. Od sierpnia 2024 roku w Polsce każdy sprzedawca energii obsługujący powyżej 200 tys. klientów indywidualnych ma obowiązek oferować dynamiczne rozliczenia. Warunkiem jest posiadanie przez odbiorcę inteligentnego licznika. Według opublikowanego 30 września 2024 roku Raportu ACER, to rynki detaliczne mogą odegrać kluczową rolę jako dostawcy elastyczności. Wskazano w nim, że wolne tempo wdrażania inteligentnych liczników w niektórych krajach UE jest istotnym problemem, który ogranicza zdolność konsumentów do aktywnego uczestnictwa w rynku energetycznym. Warto podkreślić, że do 2030 roku potrzeba elastyczności w europejskim systemie elektroenergetycznym wzrośnie ponad dwukrotnie.

Krzywa kaczki i ujemne ceny energii

Dynamiczne ceny sprzyjają wykorzystaniu energii pochodzącej z OZE. Przykładem zjawiska wpływającego na zmienność cen jest tzw. krzywa kaczki – obrazuje ona niskie zapotrzebowanie w ciągu dnia przy wysokiej generacji fotowoltaicznej i gwałtowny wzrost popytu wieczorem. Zjawisko to prowadzi m.in. do występowania nawet ujemnych cen energii w okresach niskiego zapotrzebowania, np. w weekendy.

^{Rysunek 1. Krzywa kaczki – wpływ produkcji energii z PV na zapotrzebowanie z sieci.}

Krzywa kaczki odzwierciedla charakterystyczne zachowanie sieci w ciągu dnia – po porannym szczycie następuje wzrost generacji OZE (brzuch kaczki), gdy energia ze źródeł PV dominuje, obniżając ceny, by potem gwałtownie wzrosnąć po zachodzie słońca (głowa kaczki). Firmy mogą wykorzystać tę zmienność, planując procesy produkcyjne w okresach tzw. Low Peak, czyli gdy energia jest najtańsza.

Rynek i model rozliczeń w Polsce

W Polsce taryfy dynamiczne są dostępne dla firm od 2020 roku. Dzięki systemowi w ramach Rynku Dnia Następnego, prowadzonego przez Towarową Giełdę Energii, możliwe jest rozliczanie po godzinowych cenach. Czynniki wpływające na wysokość tych cen to m.in. warunki atmosferyczne, bilans systemu elektroenergetycznego oraz sama struktura miksu energetycznego.

Taryfa FLEX od Ekovoltis – elastyczność, która generuje oszczędności

FLEX to dynamiczna taryfa oferowana przez Ekovoltis, zaprojektowana z myślą o firmach, które chcą zarządzać kosztami energii w sposób świadomy i elastyczny. Rozwiązanie to sprawdza się zarówno w przypadku jednoosobowych działalności, jak i dużych zakładów przemysłowych – szczególnie tych pracujących jednozmianowo w godzinach 08:00–16:00 oraz w weekendy, kiedy ceny energii są najniższe.

Dzięki taryfie FLEX przedsiębiorstwa mogą optymalizować zużycie energii, przesuwając energochłonne procesy na godziny tańszej energii (tzw. LowPeak – 08:00–18:00) i ograniczając działanie urządzeń w okresach szczytowych cen (HhighPeak – 18:00–22:00). Przykładowo, firmy korzystające z chłodni mogą zwiększyć pobór energii w godzinach niskich cen, a wyłączyć urządzenia wieczorem – bez strat jakościowych, a z wymierną oszczędnością finansową.

Co więcej, coraz częstsze występowanie ujemnych cen energii, zwłaszcza w weekendy, daje firmom możliwość obniżenia kosztów niemal do zera przy zwiększonym zużyciu w odpowiednich godzinach. W wielu przypadkach nie są potrzebne żadne dodatkowe inwestycje – wystarczy analiza procesów i proste przesunięcia operacyjne.

FLEX to rozwiązanie elastyczne, proste we wdrożeniu i wspierające transformację energetyczną – szczególnie w kontekście OZE. Dzięki niemu firmy mogą budować przewagę konkurencyjną, dbając jednocześnie o efektywność energetyczną i środowisko.

Przeczytaj również: Społeczna odpowiedzialność biznesu w BASF Polska: inicjatywy oparte na wartościach i know-how firmy

Last Updated on 12 czerwca, 2025 by Samir Malki