Uchodźcy i imigranci z Ukrainy – obciążenie czy wsparcie dla polskiej gospodarki?

Ekspert: Andrzej Kubisiak, Deputy Director, Polski Instytut Ekonomiczny

Uchodźcy i imigranci z Ukrainy mogą stanąć przed poważnymi ryzykami społecznymi i gospodarczymi w związku z wczorajszym wetem ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy, które zagraża ich legalnemu pobytowi i pracy w Polsce po 1 października. Decyzja prezydenta wynikała z przekonania, że świadczenie 800 plus powinno być przyznawane tylko tym, którzy faktycznie pracują w Polsce. Weto to rodzi poważne konsekwencje: blisko milion osób może stracić prawo legalnego pobytu i pracy.

Fakty, które mówią jasno: uchodźcy i migranci to przede wszystkim wsparcie

1. Wysoka aktywność zawodowa

• Polska i Kanada mają najwyższy na świecie odsetek pracujących uchodźców.
• Wskaźnik zatrudnienia: 78 % uchodźców z Ukrainy wobec 81 % Polaków w wieku produkcyjnym.

2. Składki i podatki

• 825 000 obywateli Ukrainy płaci składki do ZUS, co daje ponad 5 % wpływów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
• W 2024 r. wpływy podatkowe (bez VAT) od Ukraińców wyniosły 17,7 mld zł, przy kosztach świadczeń społecznych i zdrowotnych rzędu 3,3 mld zł.
• Każda złotówka wydana na 800 plus dla obywateli Ukrainy zwraca się ponad pięciokrotnie w podatkach i składkach.

3. Wkład w PKB i gospodarkę

• W 2024 r. uchodźcy z Ukrainy wygenerowali 2,7 % polskiego PKB.
• W latach 2021–2023 imigranci zwiększali średni roczny wzrost PKB o 0,5 pkt proc., co stanowiło 18 % całego wzrostu.
• Bez migracji po 2014 r. polski PKB w 2023 r. byłby niższy o 2,3 %, a do 2050 r. nawet o 12,5 %.

4. Przedsiębiorczość i rynek pracy

• W latach 2022–2024 powstało 89 tys. ukraińskich firm w Polsce – co dziesiąta działalność zakładana jest przez obywatela Ukrainy.
• Bezrobocie wśród Ukraińców zarejestrowanych w ZUS to zaledwie 0,5 %.
• Zaledwie 17,5 tys. obcokrajowców pobierało emeryturę – to 0,24 % wszystkich świadczeń, a ich koszt wyniósł jedynie 0,083 % środków ZUS.

5. W dłuższej perspektywie – tylko zysk

• Uchodźcy zwiększają dochody państwa o około 1 % rocznie.
• Dodatkowe wpływy do budżetu z tytułu podatków i składek w 2024 r. przekroczyły 47 mld zł, przy wydatkach na poziomie poniżej 4 mld zł.

Skąd się biorą mity o „obciążeniu”?

Jak pokazuje Polski Instytut Ekonomiczny, Polacy (podobnie jak społeczeństwa w innych krajach przyjmujących migrantów) – często zawyżają liczbę cudzoziemców i nie doceniają ich aktywności zawodowej. To prowadzi do zakrzywionego obrazu rzeczywistości i poczucia, że imigranci „zabierają” zasoby, mimo że dane pokazują coś zupełnie odwrotnego.

Przesłanie

Zamiast podsycać emocje i powielać narrację o obciążeniu, warto skupić się na integracji i wsparciu osób, które już żyją i pracują w Polsce. Wielu uchodźców trafiło tutaj w wyniku dramatycznych wydarzeń wojennych, inni przyjechali, szukając lepszego życia. To doświadczenie jest bliskie również milionom Polaków, którzy przez wieki emigrowali za granicę. Dlatego dziś powinniśmy dać uchodźcom i imigrantom takie warunki, jakich sami oczekiwaliśmy dla naszych rodaków – wsparcie, otwartość i szansę na uczciwą pracę.

Przeczytaj także: O Ukrainie bez Ukrainy

Last Updated on 26 sierpnia, 2025 by Anastazja Lach