Eksperci: potrzebujemy edukacji 4.0, opartej na wiedzy, kreatywności i adaptacji do zmian

Na wzór czwartej rewolucji przemysłowej potrzebna jest edukacja 4.0, oparta na gruntownej wiedzy, kreatywności i adaptacji do przyśpieszających w otoczeniu zmian – wskazali eksperci i wykładowcy podczas konferencji „Edukacja 4.0”, która odbyła się na Uniwersytecie Ekonomicznym w Krakowie (UEK). Organizatorem wydarzenia był Zakład Ubezpieczeń Społecznych we współpracy z UEK.

Prof. Małgorzata Tyrańska, prorektor ds. kształcenia i studentów Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, witając gości w murach krakowskiej uczelni, zauważyła, że temat konferencji idealnie wpisał się w obchody 100-lecia Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Dodała, że celem konferencji jest przekazanie dobrych praktyk edukacyjnych w nowoczesnym wydaniu.

Nauczanie to prawdziwa sztuka – ocenił Zbigniew Derdziuk, prezes ZUS, który jako współgospodarz konferencji otworzył jej część merytoryczną. Zwrócił uwagę, że brakuje nam wiedzy finansowej, a młodzież po szkole podstawowej i ponadpodstawowej, czyli po 12 latach nauki niewiele wie o ubezpieczeniach społecznych, z którymi każdy będzie miał w życiu do czynienia. Konferencja kierowana była do nauczycieli i osób zainteresowanych nauczaniem, realizujących między innymi projekt edukacyjny Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pod nazwą „Lekcje z ZUS”.

Dziś jesteśmy w trakcie czwartej rewolucji przemysłowej, bazującej na nowych technologiach i sztucznej inteligencji. Adekwatnie do rewolucji przemysłowej musimy postawić na edukację 4.0, która będzie oparta o wiedzę, kreatywność i adaptację. Dlatego postanowiliśmy przeszkolić i zachęcić nauczycieli, żeby sięgali po nowe narzędzia technologiczne w procesie uczenia dzieci i młodzieży – wskazał prezes Derdziuk. 

W konferencji wziął udział prof. Wojciech Cellary z Uniwersytetu WSB Merito w Poznaniu, który wygłosił referat o transformacji edukacji pod wpływem generatywnej sztucznej inteligencji. W swoim wystąpieniu wykładowca zwrócił uwagę, że popularny ChatGPT sprawia wrażenie, iż nas rozumie, ale on tylko przetwarza i generuje kontekstowe odpowiedzi. 

Nie myśli jak człowiek i nie rozumuje, ale może być nadzwyczaj użytecznym narzędziem, choć nie pozbawionym wad. ChatGPT zawsze będzie halucynował, tylko nie wiemy, kiedy i gdzie, bo podaje odpowiedzi losowo wybrane z bazy danych. Nie zawsze są to odpowiedzi poprawne, dlatego bardzo potrzebna jest wiedza, która pozwoli zadawać algorytmowi kontekstowe pytania, żeby w jak najlepszy sposób wykorzystywać niewątpliwe zalety AI – powiedział ekspert.

Jego zdaniem ChatGPT i szerzej pojmowana sztuczna inteligencja są doskonałymi narzędziami do myślenia scenariuszowego.

Przykładowo, młodzi nie wyobrażają sobie siebie samych na emeryturze, na którą przejdą za jakieś 50 lat. Ale z GPT można im taki scenariusz na przyszłość przedstawić, poczynając od kierunku dalszej nauki, przez pokazanie przebiegu kariery zawodowej, możliwych zarobków, po wysokość emerytury – podkreślił prof. Cellary. 

Dodał, że myślenie scenariuszowe o przyszłości to metoda, którą można do młodzieży dotrzeć i zachęcić do zadbania o swoją karierę i finanse, również te na starość. 

Prof. Dominik Batorski z Uniwersytetu Warszawskiego również zwrócił uwagę na kwestię zmiany sposobu w pozyskiwaniu informacji i podejmowaniu decyzji. 

Stoimy u progu rewolucji, której jeszcze do końca nie rozumiemy. Choć z jednej strony i krótkoterminowo przeceniamy wpływ rozwoju sztucznej inteligencji na nas, ale w długim horyzoncie, bardziej społecznym i gospodarczym, jej wpływu nie doceniamy – ocenił naukowiec. 

O najmłodszych, czyli o pokoleniu Z i Alpha w świecie AI, w kontekście wpływu technologii na zmiany w edukacji i na rynku pracy, mówił dr Tomasz Gajderowicz z Instytutu Badań Edukacyjnych. 

Zwrócił on uwagę, że pojawienie się sztucznej inteligencji zmieniło postrzeganie procesu i celu edukacji. Nie jest już interpretowana jako czas zdobywania wiedzy ogólnej, ale jako czas potrzebny do zdobycia kompetencji w posługiwaniu się narzędziami technologicznymi. 

Tymczasem w najlepszych systemach szkolnych ze Skandynawii i Australii powoli odchodzi się od fanatycznego stosowania technologii cyfrowych w szkole, wracając do kaligrafii i papieru – wskazał dr Gajderowicz.

Jak wyjaśnił, żeby myśleć krytycznie, potrzebna jest wiedza, więc szkoła musi położyć nacisk na przekazanie wiedzy młodym ludziom. 

Nie nauczymy ich krytycznego myślenia bez wiedzy dziedzinowej. Krytyczne myślenie to nic innego jak selekcja wiedzy dziedzinowej zdobytej w szkole – podkreślił dr Gajderowicz. 

Dodał, że kompetencje przyszłości to posiadanie wiedzy dziedzinowej i umiejętność skupienia się.

Do efektywnego korzystania z AI trzeba mieć wiedzą kontekstową, żeby ją dobrze promptować, czyli zadawać kontekstowe pytania i dzięki temu uzyskać poprawną odpowiedź, a nie zadowalać się halucynacją wygenerowaną z przypadkowo przetworzonych danych – stwierdził.

Zdaniem eksperta, żeby zrewolucjonizować edukację w Polsce, nie trzeba jej burzyć i budować od nowa. Trzeba wypełnić luki i dotrzeć do źródła wiedzy, czyli do fundamentu edukacji. 

Według Magdaleny Bigaj z Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa (ICO) na poprawę jakości edukacji młodych wpływ mają zdrowe nawyki jako niezbędny element zachowań prozdrowotnych w społeczeństwie informacyjnym. 

Ekspertka zwróciła uwagę, że dzieci zbyt wcześnie wchodzą w świat internetu i sami rodzice im to ułatwiają, włączając np. bajkę podczas posiłku. 

To jest problem dla rozwoju uwagi dziecięcej, której dziecko potrzebuje do przyswajania niezbędnej w życiu wiedzy – zaznaczyła Bigaj.

Dodała, że widoczna jest nadmiarowa obecność dzieci w przestrzeni internetowej za pośrednictwem mediów społecznościowych, do czego przykładają rękę sami rodzice oraz nauczyciele.

W opinii ekspertki w dobie rozwoju społeczeństwa cyfrowego dbanie o higienę cyfrową jest konieczne i warto uczyć jej już małe dzieci. 

Magdalena Bigaj podczas swojego wystąpienia odniosła się również do pomysłu wprowadzenia zakazu telefonów w szkole. 

Sam zakaz nie wystarczy. Trzeba dodatkowych działań, trzeba dać dzieciom w zamian uwagę. Higiena cyfrowa dzieci zależy od zachowań nas dorosłych – wskazała ekspertka ICO. 

Pierwszy dzień konferencji o edukacji 4.0, zorganizowanej wspólnie przez ZUS i UEK, zakończył się warsztatami dla nauczycieli, podczas których zdobywali wiedzę, jak efektywnie zastosować AI w nauczaniu o ubezpieczeniach społecznych. Warsztat poprowadził Karol Stryja, entuzjasta nowych technologii, specjalista w obszarze podcastów i sztucznej inteligencji.

Przeczytaj również: Prezeska IGTE i IZFiA: nasz rynek kapitałowy wymaga systemowych zmian, by osiągnąć potencjał adekwatny do zamożności Polaków

Źródło informacji: pap-mediaroom.pl

Last Updated on 5 czerwca, 2025 by Samir Malki