To nie są testy, lecz wdrożenia – tak innowacyjne firmy korzystają z AI
Sztuczna inteligencja od dawna znajduje zastosowanie w biznesie, ale dopiero od niedawna można mówić o wdrożeniach w szerszej skali. Z naszego badania, przeprowadzonego wśród 150 firm technologicznych, przemysłowych i FMCG wynika, że 84% organizacji wyszło już poza etap testów, a co piąta wpisała AI bezpośrednio do swojej strategii biznesowej. Coraz wyraźniej widać, że zakres wykorzystania AI w firmach dynamicznie się poszerza – od narzędzi wspierających pojedyncze procesy, po rozwiązania obejmujące całe obszary działalności. Na znaczeniu zyskuje też koncepcja hybrid intelligence, czyli współpraca sztucznej i ludzkiej inteligencji, która coraz częściej staje się fundamentem efektywnego wdrażania agentów AI w praktyce biznesowej.
Inwestycje – nadal umiarkowane, choć wyraźnie rosną
Ponad połowa firm przeznacza na AI mniej niż 2% przychodów. To pokazuje, że dla wielu organizacji technologia wciąż jest inwestycją raczej ostrożną, często testowaną w ograniczonym zakresie. Jednocześnie widać grupę bardziej zaawansowaną – wśród firm, które wpisały AI do strategii biznesowej, ponad połowa przekracza ten próg. To sugeruje, że strategiczne podejście automatycznie zmienia skalę nakładów: z poziomu eksperymentu AI staje się inwestycją, od której oczekuje się zwrotu i wypracowania przewagi konkurencyjnej.
Jeszcze ciekawsze są zmiany poziomu inwestycji w czasie. W ciągu dwóch lat dwie trzecie firm zwiększyło wydatki na sztuczną inteligencję, a podobny odsetek planuje dalsze podwyżki. Co ważne, część z nich zrobiła to w sposób znaczący, nie tylko symboliczny. To pokazuje, że AI przestaje być traktowana jak jednorazowy projekt czy ciekawostka technologiczna. Firmy zaczynają tworzyć dla niej stałe miejsce w budżetach rozwojowych, tak jak wcześniej dla systemów ERP czy CRM. W praktyce oznacza to, że sztuczna inteligencja wchodzi do głównego nurtu inwestycji technologicznych i coraz częściej decyduje o tempie transformacji całych organizacji.
Brakuje kompetencji i łatwego dostępu do finansowania
Najczęściej wskazywaną barierą pozostaje brak kompetencji. Ponad 40% firm uważa, że niedobór ekspertów AI na rynku poważnie ogranicza wdrożenia, a niemal tyle samo przyznaje, że nie posiada wystarczających umiejętności wewnątrz organizacji. To pokazuje, że problem nie kończy się na rekrutacji – firmy muszą inwestować w rozwój własnych kadr, co bezpośrednio podnosi koszty projektów. Nieprzypadkowo szkolenia i zatrudnienie specjalistów są w budżetach równie obciążające jak infrastruktura IT czy licencje.
Drugim wyzwaniem jest trudność w pozyskaniu finansowania zewnętrznego. 36% firm mówi wprost: trudności w zdobyciu środków są większym problemem niż brak rozwiązań dostępnych na rynku. To ważna różnica – organizacje wiedzą, że takie narzędzia istnieją, ale często nie mają kompetencji, by skutecznie po nie sięgnąć.
Finansowanie – niewykorzystany potencjał
Dominacja kapitału własnego (82%) jako źródła finansowania pokazuje, że trudności w pozyskaniu środków zewnętrznych są realną barierą dla wielu organizacji. Dotacje krajowe i unijne wykorzystuje 47% firm, natomiast z ulg podatkowych korzysta jedynie 21%. To szczególnie istotne, bo ulga B+R jest narzędziem znacznie łatwiejszym w zastosowaniu niż programy grantowe: nie wymaga rywalizacji o środki z innymi podmiotami i innowacyjnymi rozwiązaniami ani udowadniania innowacyjności w skali kraju. Jedyne co muszą zrobić przedsiębiorstwa, to udokumentować prowadzenie prac rozwojowych istotnych z perspektywy samej firmy. Wszystkie badane organizacje wykorzystują AI przynajmniej na jednym etapie działalności B+R – czy to w analizie danych, prototypowaniu, testach, czy opracowywaniu własnych rozwiązań. Nawet integracja gotowych narzędzi w sposób twórczy może potencjalnie kwalifikować się do objęcia ulgą.
AI jako katalizator innowacji
Choć to rozwiązania generatywne przyciągają dziś największą uwagę opinii publicznej, obraz wdrożeń jest znacznie szerszy. Firmy równie chętnie sięgają po systemy predykcyjne i preskrypcyjne, a ponad połowa korzysta także z klasycznego uczenia maszynowego. Co ważne – zastosowania koncentrują się przede wszystkim w obszarach krytycznych dla biznesu: w produkcji, logistyce i obsłudze klienta. To sygnał, że AI nie jest już traktowana jako efektowny gadżet technologiczny, ale narzędzie realnie wpływające na efektywność operacyjną i jakość procesów.
Ponadto aż 63% badanych deklaruje, że technologia zwiększyła innowacyjność ich produktów i usług. To najwyżej oceniany efekt wdrożeń, a jednocześnie dowód, że sztuczna inteligencja coraz częściej znajduje się w centrum działalności rozwojowej. Ułatwia analizę danych, przyspiesza prototypowanie, automatyzuje eksperymenty i pomaga w prognozowaniu skuteczności nowych rozwiązań. Dzięki temu innowacje mogą powstawać szybciej, taniej i na większą skalę. Coraz częściej AI nie tylko wspiera tworzenie nowych produktów – sama staje się ich integralną częścią, decydując o funkcjonalności i wartości rynkowej.
Co dalej?
Z naszego badania wyłania się obraz firm, których podejście do AI stopniowo dojrzewa. Widzą w niej nie tylko narzędzie do optymalizacji procesów, ale także źródło innowacyjności i przewagi konkurencyjnej. Na przeszkodzie stoją jednak dwie kwestie: brak kompetencji i finansowanie. Warto wobec tego wyróżnić dwa scenariusze. Wdrożenia typu plug-and-play, oparte na gotowych usługach SaaS dostępnych w chmurze, rzeczywiście są szybkie i relatywnie tanie – pozwalają firmom łatwo adresować pojedyncze procesy czy wybrane use-case’y. Problem finansowania pojawia się dopiero wtedy, gdy mówimy o projektach bardziej złożonych: wymagających dostosowania do specyfiki organizacji, integracji z jej architekturą czy budowy własnych rozwiązań. To właśnie w takich przypadkach koszty rosną lawinowo, a brak środków i trudności w sięganiu po dostępne instrumenty wsparcia stają się realną barierą rozwoju.
Jeśli uda się przełamać te bariery – poprzez inwestycje w kompetencje, budowanie zespołów i lepsze korzystanie z istniejących instrumentów wsparcia – sztuczna inteligencja może odegrać rolę znacznie większą niż tylko usprawnienie operacji. Może stać się jednym z głównych motorów innowacyjności polskiej gospodarki. A w świecie, w którym technologia coraz częściej rozstrzyga o pozycji na rynku, stanowi to różnicę między utrzymaniem status quo a wejściem na zupełnie nowy poziom gry.
Przeczytaj także: Osiem badaczek otrzymało nagrody L’Oréal-UNESCO Dla Kobiet i Nauki
Last Updated on 21 listopada, 2025 by Katarzyna Zawadzka