Dobre czasy dla polskich startupów. Wywiad z Łukaszem Blichewiczem, Prezesem Grupy Assay
Grupa Assay kończy właśnie szósty rok działalności na polskim rynku – jak zmieniała się działalność jednego z większych polskich funduszy VC (venture capital) w tym okresie?
Przeszliśmy długą drogę od kilkuosobowej organizacji do szybko rosnącego oraz dojrzałego biznesu, który ma znaczący wkład w rozwój polskiego sektora startupów. Okres szczególnie szybkiego wzrostu to ostatnie dwa lata: w roku 2020 wartość naszych aktywów wynosiła około 30 mln zł, a obecnie to już ponad 130 mln zł, co oznacza ponad czterokrotny wzrost. W tym samym czasie wycena spółek portfelowych wzrosła prawie sześciokrotnie: z 16 mln zł do ponad 94 mln zł. Szybko rośnie również zdolność szeroko rozumianej struktury do pozyskiwania finansowania dla spółek: w 2020 roku zebraliśmy 4,4 mln zł, w ubiegłym roku już 15,4 mln zł, a tylko w pierwszej połowie bieżącego roku – prawie 15 mln zł. W ciągu ostatnich dwóch lat liczba beneficjentów współpracujących z Grupą Assay wzrosła ze 184 do 570, a zainteresowanie naszymi inwestycjami wyraża coraz więcej startupów. W całym roku 2020 proces oceny przeszło u nas 17 nowych projektów, a tylko w pierwszej połowie tego roku analizie poddaliśmy aż 252 biznesy.
A jak w obecnej sytuacji wygląda polski rynek startupów i czy może się dalej stabilnie rozwijać?
Drugi i trzeci kwartał 2022 roku to czas zawirowań gospodarczych wywołanych zarówno czynnikami zewnętrznymi, w tym przede wszystkim trwającą już wiele miesięcy i przybierającą barbarzyńskie oblicze rosyjską agresją na Ukrainę oraz wciąż utrzymującym się wpływem pandemii na globalne łańcuchy dostaw. Czynniki wewnętrzne z kolei obejmują m.in. zmiany prawno-podatkowe, gwałtownie rosnącą inflację i – zdaniem wielu ekspertów – zbyt późno podnoszone stopy procentowe.
Z drugiej jednak strony, dane Polskiego Funduszu Rozwoju wskazują, że w samym tylko II kwartale br. 111 funduszy VC zainwestowało w 93 firmy aż 916 mln zł, co oznacza wzrost o 76% r/r. Z kolei mimo że w III kwartale br. odnotowano niewielki spadek (12%) wartości inwestycji r/r/, to wiele wskazuje na to, że uda się co najmniej wyrównać rekordowy 2021 rok. A trzeba pamiętać, że dane PFR to tylko wycinek rynku VC. Wyraźnie zatem widać, że wiele rodzimych startupów jest w stanie postarać się o zewnętrzne finansowanie.
Mimo trudnej sytuacji geopolitycznej i gospodarczej, w kolejnych okresach na znaczeniu zyskiwać będzie coraz lepsze i elastyczniejsze dostosowanie działalności przedsiębiorców do zmieniających się warunków. To z kolei sprawi, że uczestnicy rynku nabiorą dodatkowych kompetencji, a przez to rynek wyjdzie z tego silniejszy. Widać to na przykładzie wspieranych przez nas spółek, które pomimo tych zewnętrznych perturbacji potrafią znakomicie dostosować się do wymagających okoliczności i osiągać sukcesy w swoich dziedzinach.
Które spółki z portfela Grupy Assay można wskazać jako interesujące przykłady innowacyjnych rozwiązań?
Jednym z naszych ciekawszych startupów z branży elektromobilności jest Elimen, który stoi przed wielką szansą na nawiązanie współpracy m.in. z producentami z Azji, dzięki czemu możliwe będzie wdrożenie technologii firmy na wielką skalę. Rosnąca popularność napędów elektrycznych to korzystny trend także dla spółki TrybEco, która nie tylko wdraża do produkcji nowe modele rowerów i hulajnóg elektrycznych, ale też dociera ze swoimi usługami do kolejnych polskich miast, oferując wynajem e-hulajnóg na minuty w modelu sharing economy. Spółka Aegis Security z kolei doskonale radzi sobie na rynku cyberbezpieczeństwa, realizując projekty m.in. w ramach Krajowego Klastra Kluczowego i opracowując autorskie rozwiązania bazujące na sztucznej inteligencji (AI). Samoobsługowe pralkomaty oferowane przez firmę Break & Wash biją rekordy popularności na stacjach benzynowych i w polskich kurortach turystycznych, a firma szybko poszerza działalność, uruchamiając w całym kraju już ponad 100 urządzeń. Zgodnie z założeniami rośnie również RestBill, świadczący nowatorskie usługi płatnicze w branży gastronomicznej, a z mobilnego rozwiązania dla klientów korzysta już niemal co czwarty gość barów i restauracji współpracujących ze spółką.
Przytoczone powyżej przykłady to tylko wycinek tego, co dzieje się w spółkach portfelowych Grupy Assay, a naszym zadaniem jest zapewnienie im odpowiedniego wsparcia w stałym rozwoju.
Co to za wsparcie? Na co mogą liczyć wasi partnerzy?
Inwestujemy w młode, obiecujące przedsiębiorstwa oraz wspieramy ich rozwój w sposób, który pozwala maksymalizować konkurencyjność operacyjną zarówno na rynku polskim jak i międzynarodowym. Historia Grupy Assay to opowieść o marzeniu, by stworzyć przestrzeń przyjazną startupom, która jednocześnie jest atrakcyjna dla inwestorów poszukujących dobrej lokaty swojego kapitału. Rozumiemy potrzeby początkujących przedsiębiorców, zapewniając im nie tylko kapitał na rozwój. Dostarczamy również usługi z zakresu doradztwa gospodarczego. Do każdej spółki portfelowej przypisany jest Project Manager, który wspólnie z założycielami opiekuje się przedsięwzięciem. Spółki portfelowe otrzymują niezbędną pomoc projektową, prawną, księgową, administracyjną, podatkową, marketingową i sprzedażową
Ostatnio coraz bardziej widać was w środowisku funduszy VC.
Tak – jesteśmy funduszem bardzo aktywnym. Wspieramy startupy tworząc programy takie jak „Start Up? Set it Up”, czy Runda T. Bierzemy też aktywny udział w najważniejszych konferencjach branżowych, takich jak Invest Cuffs w Krakowie, Reach4Meetup w Warszawie, czy Made in Poland w Berlinie. To wszystko przyczynia się do budowania naszej pozycji rynkowej, ułatwiając akwizycję obiecujących startupów oraz pozyskiwanie finansowania. Dodatkowo działamy też jako hub kompetencyjny, edukując społeczeństwo poprzez raporty rynkowe takie jak Assay Index – badanie gotowości inwestycyjnej Polaków, czy Assay Biznes będący barometrem stanu polskiej przedsiębiorczości.
Otóż to – angażujecie się w analizowanie nastrojów rynkowych w Polsce. Na czym polega ta część Waszej działalności?
Jako aktywny uczestnik rynku chcemy śledzić nastroje i wskazywać trendy. Jednym z naszych cyklicznych raportów jest Assay Biznes ukazujący nastroje panujące wśród polskich przedsiębiorców oraz ogółu społeczeństwa. Najnowsza edycja pokazała, że polscy przedsiębiorcy postrzegają aktualną sytuację raczej pesymistycznie – tylko 7% Polaków przyznaje, że założyłoby teraz własny biznes. Do negatywnych nastrojów przyczynił się m.in. Polski Ład, którego założeń nie zna bądź nie rozumie aż 82% polskiego społeczeństwa, a deklarowana wśród rodzimych przedsiębiorców miesięczna strata związana z wprowadzeniem na początku roku w życie nowych przepisów podatkowych wynosi średnio aż 2346 złotych.
Drugim raportem analitycznym jest badanie Assay Index, które prezentuje aktualny i szczegółowy obraz preferencji inwestycyjnych obywateli. Przygotowaliśmy go, bo chcemy, żeby Polacy mieli wyższą świadomość finansową i wiedzę, która pozwoli im lepiej zarządzać ryzykiem inwestycyjnym. Najnowsza edycja raportu za rok 2022 potwierdza, że nadal mamy mało oszczędności, które można by zamienić w inwestycje– 43% Polaków żyje z dnia na dzień i nie posiada żadnych oszczędności. Pozostali zgromadzili średnio ok. 36 tys. zł i choć jest to wzrost o ok. 20% względem roku ubiegłego, to wartość ta jest silnie skorelowana z aktualnym wskaźnikiem inflacji. Statystycznie Polacy są dalecy od poczucia finansowego bezpieczeństwa – połowie z nas oszczędności wystarczyłyby na nie więcej niż pół roku życia. Aktywnie (nie licząc lokat i rachunków bankowych) swoje środki inwestuje mniej niż 1/3 Polaków posiadających oszczędności, a prawie ¼ woli skonsumować nadwyżki finansowe, niż je zainwestować.
Badania, które realizujemy przy udziale pracowni badawczej Maison & Partners pozwalają nam lepiej zrozumieć opinie i zachowania Polaków związane z oszczędzaniem i inwestowaniem, a także zgłębić tendencje rynkowe, poznać obraz aktywności gospodarczej Polaków, skłonność do zakładania firm, poziom inicjatywy biznesowej oraz postrzeganie warunków i klimatu dla powstawania nowych podmiotów gospodarczych. Raporty powstają na bazie reprezentatywnych ogólnopolskich prób kwotowo-losowych, aby zapewnić odzwierciedlenie struktury dorosłej populacji. Uważamy, że lepsza edukacja społeczna w obszarze finansów pozytywnie wpłynie na wzrost gospodarczy.
Jak pana zdaniem będzie rozwijał się rynek startupów w najbliższym czasie?
Na razie nie dostrzegamy silnego negatywnego wpływu rosyjskiej agresji na Ukrainie na polski biznes ani ogólnie hamowania gospodarki. Wysoka inflacja wręcz napędza polski rynek VC, gdyż inwestorzy uciekają z kapitałem z tradycyjnych form oszczędzania, poszukując bardziej zaawansowanych narzędzi lokowania kapitału. Szacuje się, że poziom finansowania w Polsce może w tym roku wzrosnąć nawet o 100% rok do roku. Jesteśmy zatem optymistami. Wierzymy w innowacyjne startupy i staramy się mieć coraz większy udział w rozwoju branży venture capital, co w dłuższej perspektywie wpłynie na modernizację całej gospodarki.
Grupa Assay to niezależny fundusz inwestycyjny z wieloletnim doświadczeniem w obszarze venture capital. Działa w pionierskim na krajowym rynku modelu biznesowym, opartym na akwizycji i współprowadzeniu firm, realnie angażując się w budowanie sukcesów spółek ze swojego portfela. Assay stawia na współpracę opartą o wymianę wzajemnych doświadczeń i kompetencji funduszu, inwestora oraz pomysłodawcy projektu inwestycyjnego. Zapewnia spółkom długoterminowy rozwój, jednocześnie minimalizując ryzyko inwestycyjne. Assay Management jest wpisany do rejestru Zarządzających Alternatywnymi Spółkami Inwestycyjnymi (ASI) prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego, co oznacza, że spełnia wymogi pełnej transparentności oraz najwyższe standardy obsługi i oferuje wysoki poziom bezpieczeństwa.
Łukasz Blichewicz — założyciel i prezes Grupy Assay, funduszu inwestycyjnego wspierającego rozwój polskich startupów. Ekspert w zakresie rozwoju i finansowania spółek technologicznych. Odpowiedzialny za projekty związane z doradztwem gospodarczym, audytami i badaniami rynku. Doświadczenie korporacyjne zdobywał m.in. w Nestle, gdzie pełnił rozmaite funkcje kierownicze i uczestniczył w projektach optymalizacji kosztów i procesów. Absolwent studiów z zakresu zarządzania, z dwoma specjalizacjami — finanse i marketing strategiczny.
Last Updated on 17 listopada, 2022 by Anastazja Lach