Kształtując przyszłość: Wizja zrównoważonego biznesu i innowacji Petera McAteera

Będziesz gościem tegorocznego edycji konferencji Sustainable Economy Summit w Warszawie. Czy mógłbyś opowiedzieć naszym czytelnikom trochę o sobie i o tym, czym się zajmujesz?

Krótka odpowiedź brzmi: jestem konsultantem, wykładowcą i autorem. Uważam, że zrównoważony rozwój i zmiany klimatyczne są najpilniejszymi wyzwaniami naszych czasów, więc poświęciłem ten rozdział mojego życia zawodowego, aby pomóc firmom odnaleźć w tych wyzwaniach potencjalne możliwości. Jako ojciec i dumny członek globalnej społeczności postrzegam to również jako kwestię dziedzictwa, aby pozostawić planetę lepszą dla przyszłych pokoleń.

Odpowiadając nieco szerzej, jestem dyrektorem zarządzającym SustainLearning LLC, firmy zajmującej się kształtowaniem bardziej zrównoważonych organizacji. Skupiam się na doradztwie i nauczaniu, w oparciu o spersonalizowane badania, które zaowocowały moimi dwiema książkami – „Sustainability is the New Advantage, Leadership, Change and the Future of Business” oraz „Pathways to Action, How Keystone Organizations Can Lead the Fight for Climate Change”, obie wydane przez Anthem Press w Wielkiej Brytanii. W obu książkach staram się przedstawić modele, które mogą pomóc organizacjom radzić sobie z nowymi przepisami, opracowywać nowe produkty i usługi, tworzyć kulturę zrównoważonych innowacji i skalować nowe możliwości biznesowe.

Wcześniej pełniłem funkcję prezesa Corporate University Research, dyrektora zarządzającego Harvard Business Publishing oraz dyrektora ds. usług związanych z edukacją i zarządzaniem wiedzą w United Nations Development Program. Myślę, że moje ponad 40-letnie doświadczenie w pracy z organizacjami na całym świecie daje mi zarówno szerokie spojrzenie na globalne wyzwania, jak i zrozumienie różnorodności innowacji biznesowych, które pomagają przekształcać zrównoważone organizacje.

Czy mógłbyś wyjaśnić bardziej szczegółowo, dlaczego zrównoważony rozwój jest tak ważny dla biznesu?

Pod wieloma względami kwestie zrównoważonego rozwoju i zmian klimatycznych stworzyły największą okazję do transformacji rynku i biznesu w trakcie mojego życia. Istnieją dosłownie setki miliardów dolarów nowych inwestycji, które pomagają firmom odejść od paliw wysokoemisyjnych. Pojawiły się również nowe regulacje, które zmieniają warunki brzegowe funkcjonowania przedsiębiorstw. Chociaż niektórzy liderzy postrzegają to jako nadmierną ingerencję i biurokrację, ja widzę w tych zmianach szansę. Abstrahując od samej potrzeby ograniczenia emisji, globalna populacja wzrosła za mojego życia z 3 miliardów do 8 miliardów ludzi, a do 2050 roku wzrośnie do ponad 9 miliardów. Stworzenie bardziej zrównoważonej przyszłości, z ograniczonym problemem głodu, większą równością, większym szacunkiem dla naszego wspólnego środowiska i bardziej przyjaznymi do życia społecznościami, będzie wymagało innowacji we wszystkich branżach. Moim celem jest pomaganie firmom we wprowadzaniu innowacji i przekształcaniu ich działalności w celu osiągnięcia wiodącej pozycji na rynku i przewagi konkurencyjnej.

Jaki jest Twoim zdaniem kluczowy czynnik, który może skłonić firmę do zmian lub dostosowania się do wymogów zrównoważonego rozwoju?

Myślę, że wszystkie firmy zmieniają się z powodu nadarzających się okazji lub instynktu samozachowawczego. To pierwsze jest cechą charakterystyczną liderów rynku, to drugie jest receptą na stagnację. Wielki teoretyk zarządzania Peter Drucker zauważył kiedyś, że „każdy problem społeczny i globalny naszych czasów jest okazją w przebraniu”. To, czego nauczyły nas poprzednie zmiany na rynku, to fakt, że jeśli Twoja firma nie dostosuje się i nie będzie ewoluować, zostaniesz w tyle.

Jedną z kluczowych kwestii, którymi zajmuję się w rozmowach z organizacjami, jest to, w jaki sposób zrównoważony rozwój zmieni warunki brzegowe organizacji. Czy nowe rozwiązania, takie jak Europejski Zielony Ład lub nowe europejskie przepisy klimatyczne, zmieniają konieczne kompetencje? Prawie każdy lider w dzisiejszym biznesie chodził do szkoły, kiedy zrównoważony rozwój nie był częścią programu nauczania. Jeśli na przykład spędziłeś 20 lat w finansach, czy ta wiedza jest nadal aktualna w zrównoważonym przedsiębiorstwie? Czy era zintegrowanej sprawozdawczości, potrójnej linii dna i rachunkowości wielokapitałowej odmieniła wiedzę i umiejętności potrzebne do działania? Jak zintegrować najlepsze pomysły z ostatnich 50 lat (wiedza o trwałej wartości) z nowymi, przełomowymi pomysłami? Jak zmienić procesy biznesowe, formy zachęty i inne dźwignie kontroli, aby zoptymalizować operacje biznesowe pod kątem zrównoważonej przyszłości? Czy obecne modele mentalne i praktyki biznesowe hamują innowacje, których potrzebujemy, aby odnieść sukces?

Jak mogą sugerować powyższe pytania, jestem wielkim zwolennikiem edukacji i uczenia się poprzez działanie w ramach każdej transformacji biznesowej. Nie można rozwiązywać nowych problemów za pomocą wczorajszego sposobu myślenia, więc tworzenie kultury ciągłego rozwoju jest niezbędne. Każda osoba w organizacji musi być w stanie dostosować się do nowej wizji biznesowej, ale także odpowiedzieć na pytanie „w jaki sposób powinienem wykonywać swoją pracę, gdy staniemy się bardziej zrównoważonym biznesem?”

Historia nauczyła nas, że nie da się rozwiązać problemów społecznych i globalnych za pomocą samej dobroczynności lub zabezpieczeń socjalnych. W rzeczywistości, największa redukcja ubóstwa na świecie w historii została osiągnięta dzięki wysokiemu wzrostowi gospodarczemu zarówno w Chinach, jak i Indiach. Żadne wydatki Organizacji Narodów Zjednoczonych ani globalnych fundacji nie byłyby w stanie osiągnąć tego, co rozwój gospodarczy i tworzenie nowych miejsc pracy przyniosły w ciągu ostatnich 30 lat. Pytanie, które nas dziś nurtuje, brzmi: czy możemy osiągnąć taki wzrost w środowisku o zerowej emisji dwutlenku węgla, bez negatywnego wpływu na bioróżnorodność i nasze wspólne środowisko? To ogromne wyzwanie!

Zmiany klimatyczne są wyjątkowym czynnikiem napędzającym biznes, ponieważ ocieplenie naszej planety spowoduje bezprecedensowe, ekstremalne zjawiska pogodowe i stworzy ryzyko we wszystkich branżach i krajach. Spowoduje to zakłócenia na rynkach, ale także doprowadzi do kaskadowych skutków w kwestiach takich jak ubóstwo, głód, migracja wysiedlonych ludzi i większe napięcia geopolityczne. Zwiększony poziom niepewności zawsze hamuje alokację nowego kapitału i rozwój biznesu. Tworzenie firm, które dobrze sobie radzą, czyniąc jednocześnie społeczne dobro, musi być procesem korzystnym dla obu stron – dlatego polityka publiczna i przywództwo biznesowe muszą być zgodne w tej kwestii.Jest to również rzadki przypadek, kiedy czynnik biznesowy wpływa na wszystkie główne rynki i branże jednocześnie. Właśnie dlatego rynek innowacji biznesowych jest większy niż kiedykolwiek w historii.

Jakiej rady udzieliłbyś liderom, którzy dążą do pozytywnego oddziaływania na planetę?

W każdej branży, od energetyki po transport, od rolnictwa po budownictwo, istnieją problemy warte rozwiązania. Każdy z nich będzie wymagał miliardów dolarów nowych inwestycji. Każda organizacja musi stworzyć wizję przyszłości w oparciu o swoją ocenę możliwości rynkowych. Wymaga to dokładnej analizy rynku pod kątem wpływu społecznego i gospodarczego, a także trudności, ryzyka i zasobów wymaganych do osiągnięcia sukcesu. Jeśli na przykład skupisz cały swój czas na reagowaniu na nowe regulacje ESG, nie zyskasz żadnej przewagi nad konkurentami rynkowymi. Spełnienie minimalnych standardów sprawozdawczości rynkowej sugeruje, że nie różnisz się od innych. Jesteś po prostu tradycyjną firmą z lepszą sprawozdawczością.

Kluczem jest eksperymentowanie, aby uczyć się i wykorzystywać wyniki do budowania nowego kapitału społecznego i politycznego. Taki kapitał można następnie wykorzystać do zaangażowania kluczowych interesariuszy we wspieranie szerszej zmiany organizacyjnej, która jest kluczem do udanej transformacji. To, jak szybko należy działać, zależy od rynku i zachowań konkurencji. Posiadanie rzetelnej wiedzy biznesowej i budowanie zdolności przywódczych jest ważne dla przyspieszenia realizacji planów zrównoważonego rozwoju.

Czy zgadzasz się z szacunkami, że wszystkie Cele Zrównoważonego Rozwoju zostaną osiągnięte przed 2030 rokiem?

Myślę, że jest mało prawdopodobne, abyśmy ograniczyli ocieplenie klimatu do 1,5 stopnia Celsjusza do 2030 roku. Cele dotyczące bioróżnorodności również są poważnie zagrożone. Pomimo tego, poczyniono postępy na wielu frontach, ale zaczęliśmy działać wspólnie zbyt późno, a niektóre z naszych prognoz naukowych okazały się zbyt konserwatywne. Ponowne określenie naszych zrównoważonych celów jest nieuniknione.

Ważne jest, aby pamiętać, że 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ustanowionych w 2015 roku to tak naprawdę pierwszy raz, kiedy tak szeroka definicja zrównoważonego rozwoju została zaakceptowana przez większość narodów na Ziemi. Kiedy pracowałem w Organizacji Narodów Zjednoczonych, w 2000 roku właśnie wprowadziliśmy 8 Milenijnych Celów Rozwoju (MCR), ale termin zrównoważony rozwój był używany tylko w jednej z kategorii celów. To niezwykłe osiągnięcie, że stworzyliśmy tak kompleksowe ramy, z którymi zgodziło się 198 stron. Jednak 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju nie odnosi się do kwestii takich jak zarządzanie przedsiębiorstwem i prawa człowieka. W tym celu należy zapoznać się z 4 traktatami międzyrządowymi, o których mowa w United Nations Global Compact, który również znacznie ewoluował od czasu jego uruchomienia w 2000 roku.

Ponieważ Cele Zrównoważonego Rozwoju mają wygasnąć w 2030 r., rozsądne jest pytanie: „jak duży postęp zrobiliśmy” i „co będzie dalej?”. Podejrzewam, że podzielimy się zasługami za istotny progres, a następnie udoskonalimy i rozwiniemy cele. Przykładowo, pojawienie się modeli sztucznej inteligencji do prognozowania klimatu i ryzyka przyniesie poprawę, podobnie jak satelitarne śledzenie emisji i bioróżnorodności. Ponieważ problemy i zagrożenia nie znikną, nadal istnieje potrzeba kompleksowych wysiłków, znacznie większej odpowiedzialności i lepszej sprawozdawczości. Konieczne będą również większe wysiłki na rzecz harmonizacji globalnych standardów, które utrudniają firmom prowadzenie działalności na wielu rynkach. Niemniej jednak, wszystkie te zmiany będą stanowić szansę dla firm na rozwiązanie problemów, a dla pierwszych pionierów na zdobycie przewagi w zakresie analityki biznesowej, ukrytych możliwości i udziału w rynku.

Jakie są Twoje nadzieje i aspiracje związane ze zrównoważonym rozwojem i przyszłością zrównoważonego wzrostu w biznesie?

Pozostaję bardzo pozytywnie nastawiony do przyszłości, ale myślę, że wkraczamy w dekadę lub dwie, które okażą się wyzwaniem. Niestety prawdą jest, że wiele osób nie zaakceptuje zmian, dopóki nie stanie w obliczu prawdziwego poczucia zagrożenia. Wybuch wojny w Ukrainie spowodował, że transformacja europejskiego sektora energetycznego stała się tak pilna, jak nic co widzieliśmy od dziesięcioleci. Podobne poczucie presji można obecnie zaobserwować w krajach graniczących z deltą Nilu w Afryce, z powodu zmniejszonych przepływów wody, w Kanadzie, z powodu ekstremalnych pożarów, w południowo-wschodnich Stanach Zjednoczonych, z powodu powtarzających się huraganów. Pandemia Covid spowodowała znaczące przewartościowanie globalnych łańcuchów dostaw, a zmienne cykle wodne na całym świecie wymagają od krajów ponownego spojrzenia na produkcję żywności i bezpieczeństwo żywnościowe. W każdym przypadku istnieje kluczowa branża lub firma, która jest liderem na rynku. Wykorzystują one nadarzające się okazje i wprowadzają nowe rozwiązania.

Po tym, jak kluczowa firma zostaje zauważona, presja konkurencji przynosi poczucie zagrożenia – albo zastosujesz nowy sposób prowadzenia działalności, albo zostaniesz w tyle. Tak więc, pomimo potencjalnych krótkoterminowych problemów, uważam, że szeroka lista kwestii społecznych i globalnych zawartych w Celach Zrównoważonego Rozwoju stanowi obietnicę złotej ery możliwości i innowacji.

---

PETER McATEER

Last Updated on 26 marca, 2024 by Anastazja Lach