Kto zarządza ESG w polskich firmach? Badanie Forum Odpowiedzialnego Biznesu i CSRinfo wskazało portret specjalisty

Menedżer ESG to jedna z najbardziej złożonych ról w polskich firmach. Osoba na tym stanowisku musi łączyć umiejętności analityka, stratega, edukatora oraz mediatora i przekładać wymogi ESG na język biznesowych decyzji. Ale czy organizacje dają tym osobom odpowiednie narzędzia i wsparcie? Wnioski na ten temat przedstawia najnowsze badanie Forum Odpowiedzialnego Biznesu i CSRinfo pn. „Menedżerowie_ki ESG 2025. Obraz kompetencji i odpowiedzialności”.

Rola, która łączy wszystko. Kim jest menedżer ESG?

Menedżer ESG to osoba, która siedzi na styku strategii, prawa, komunikacji i operacji. Raportuje najczęściej bezpośrednio do zarządu – tak działa 70 proc. badanych. Połowa dysponuje zespołem do trzech osób, tylko 25 proc. ma więcej niż pięć współpracowników. Mimo że 96 proc. otrzymuje wydzielony budżet, najczęściej nie przekracza on 500 tysięcy złotych rocznie. To niewiele, gdy firma musi spełnić wymogi CSRD, zbudować strategię dekarbonizacji i edukować setki pracowników.

84 proc. osób zajmujących się ESG robi to na pełen etat, ale zakres ich obowiązków przypomina pracę kilku działów naraz. To nie tylko raportowanie – to projektowanie zmian, koordynacja między zespołami, mediacja w konfliktach i tłumaczenie regulacji na konkretne działania. Niejednokrotnie trzeba też przekonać zarząd, że zrównoważony rozwój to fundament przyszłych decyzji inwestycyjnych.

Dane z badania FOB i CSRinfo pokazują też, że 77 proc. osób zajmujących się ESG w Polsce to kobiety. W firmach objętych CSRD liczba wyodrębnionych zespołów i wysokość budżetów są wyższe niż w pozostałych organizacjach. Tylko 14 proc. firm planuje rozbudowę zespołów ESG w najbliższym czasie. Ale presja na efekty rośnie szybciej niż zasoby. Połowa menedżerów pracuje w ESG krócej niż dwa lata, 24 osoby mają za sobą ponad pięć lat doświadczenia, a tylko 13 – powyżej dekady. Branża się profesjonalizuje, ale wciąż brakuje standardów i gotowych ścieżek kariery.

Jakie kompetencje musi umieć osoba na tym stanowisku?

Myślenie systemowe i strategiczne, odporność psychiczna, zarządzanie projektami, komunikacja i umiejętność budowania relacji. Menedżer ESG potrzebuje interdyscyplinarności na poziomie, który rzadko spotyka się w innych rolach. Musi rozumieć przepisy prawne, orientować się w standardach ESRS, interpretować dane z łańcucha dostaw i przekładać je na język zarządu. Do tego dochodzą kompetencje miękkie:

• empatia,
• asertywność,
• aktywne słuchanie,
• elastyczność,
• cierpliwość.

Bo przekonanie zespołu operacyjnego do zmian wymaga czego innego niż rozmowa z radą nadzorczą. A przecież obie te grupy trzeba obsłużyć tego samego dnia. Coraz częściej pojawiają się też wymagania techniczne, jak m.in. obliczanie śladu węglowego, analiza cyklu życia produktu, znajomość narzędzi do automatyzacji raportowania.

Najczęstszy transfer do ESG następuje z działów komunikacji i marketingu – to 37 przypadków w badanej grupie. Pojawiają się też specjaliści z HR, compliance, prawa i ochrony środowiska. Różnorodność ścieżek kariery pokazuje, że ESG nie ma jednego profilu wejściowego. Średnie zarobki na stanowiskach ESG wahają się od 8 do 12 tys. złotych brutto miesięcznie, przy czym korporacje częściej zatrudniają ekspertów na kilku szczeblach, a średnie firmy szukają samodzielnych specjalistów do prowadzenia całego obszaru.

Wyzwania. Z czym menedżerowie ESG mierzą się na co dzień?

Niestabilność otoczenia legislacyjnego to problem numer jeden. Regulacje zmieniają się tak szybko, że nawet dobrze przygotowane firmy gubią się w interpretacjach. Chaos wokół pakietu Omnibus, niejasność wytycznych do CSRD, presja na wdrożenie nowych wymogów przy ograniczonych zasobach – to codzienność menedżerów ESG. Do tego brak spójnych procedur w organizacji, trudności w pozyskiwaniu danych od dostawców i deficyty wiedzy w zespołach. 52 proc. badanych wymienia raportowanie jako główny obszar swojej pracy. Ale to nie tylko wypełnianie formularzy. To budowanie relacji z interesariuszami, prowadzenie kampanii edukacyjnych, wdrażanie dekarbonizacji, audyt procesów, wyznaczanie wskaźników i ich monitoring. Menedżer ESG to mediator między zarządem a zespołami. Często działa bez pełnego wsparcia z góry, a jego rola sprowadza się do przekonywania, że ESG to nie koszt, lecz inwestycja w stabilność firmy.

Wśród badanych w 45 organizacjach funkcjonuje dedykowana osoba ds. ESG na poziomie zarządu, w kolejnych 22 – poszczególne wymiary ESG dzielą między siebie różni członkowie zarządu. To pokazuje różny stopień dojrzałości organizacyjnej. Wysokie oczekiwania i natłok zadań prowadzą do presji psychicznej. Ryzyko wypalenia zawodowego istnieje, ale motywacją pozostaje poczucie sensu i realnego wpływu na organizację. Część menedżerów mówi wprost, że praca w ESG daje satysfakcję, bo łączy misję z możliwością zmiany. Ale potrzebne są zasoby, jasne mandaty i stabilność regulacyjna, żeby ta rola nie stała się jedynie gaszeniem pożarów.

Wizja przyszłości, czyli które obszary będą wymagały specjalizacji?

Prognozy wskazują, że najbliższe lata przyniosą wzrost zapotrzebowania na specjalistów w kilku domenach. Dekarbonizacja, taksonomia UE, analityka ESG, compliance i digitalizacja raportowania – to pola, na których będzie się toczyć walka o talenty. Firmy poszukują już dziś osób potrafiących zarządzać śladem węglowym, wdrażać modele gospodarki obiegu zamkniętego, dbać o prawa człowieka w łańcuchu dostaw i automatyzować procesy zbierania danych. Rola menedżera ESG ewoluuje w kierunku lidera zmiany systemowej – osoby, która łączy biznes ze społeczeństwem i tłumaczy skomplikowane regulacje na język strategii. Dane potwierdzają ten trend – w firmach objętych CSRD zarówno liczba zespołów, jak i budżety są wyraźnie wyższe. To sygnał, że temat przestaje być traktowany jako dodatek do CSR i staje się częścią ładu korporacyjnego.

Najczęściej poszukiwane nowe funkcje to:

• specjalista ds. śladu węglowego i dekarbonizacji,
• analityk ESG,
• koordynator ds. praw człowieka i społeczności lokalnych,
• specjalista od automatyzacji i digitalizacji danych ESG.

W pracy menedżerów ESG rośnie też znaczenie kompetencji cyfrowych. Automatyzacja raportowania, narzędzia do predykcji ryzyk ESG, platformy do zarządzania danymi z łańcucha dostaw – to obszary, w których menedżerowie ESG muszą się orientować. Już nie wystarczy znać prawo i umieć komunikować. Trzeba rozumieć technologię, która wspiera procesy decyzyjne i redukuje błędy w raportowaniu.

Najważniejsze wnioski

1. Przyszłość roli to specjalizacja w obszarach dekarbonizacji, taksonomii UE, digitalizacji danych ESG oraz ewolucja w kierunku lidera zmiany systemowej odpowiedzialnego za integrację zrównoważonego rozwoju ze strategią biznesową – 77 proc. stanowisk zajmują kobiety, a średnie wynagrodzenie wynosi 8-12 tysięcy złotych brutto.
2. Menedżer ESG to rola wymagająca połączenia kompetencji analitycznych, strategicznych, komunikacyjnych i technicznych, działająca najczęściej w warunkach niepewności regulacyjnej i ograniczonych zasobów – 84 proc. osób zajmuje się ESG na pełen etat, a 70 proc. raportuje bezpośrednio do zarządu.
3. Największe wyzwania to niski poziom świadomości ESG w organizacjach, chaos legislacyjny i brak pełnego wsparcia ze strony zarządu, co prowadzi do wysokiej presji i ryzyka wypalenia zawodowego – 52 proc. badanych wskazuje raportowanie jako główny obszar działania przy ograniczonych zespołach do trzech osób.

Źródło informacji: akademiaesg.pl

Przeczytaj także: Energetyka obywatelska – nowy wymiar patriotyzmu lokalnego

Last Updated on 26 listopada, 2025 by Katarzyna Zawadzka