Efekty programu NCBR dają szansę na dalszą eksploatację bloków 200+

Program „Bloki 200+” został ukończony. Dzięki niemu opracowany został szereg technologii, które pozwolą synchronizować pracę bloków energetycznych klasy 200 MW w systemie korzystającym z OZE.

Program był pierwszym, który NCBR realizowało w nowatorskiej formule zamówień przedkomercyjnych. Jego celem było opracowanie rozwiązań niedostępnych dotąd na rynku, dzięki którym obecnie używane bloki energetyczne klasy 200 MW mogłyby harmonizować podaż energii w sieci wykorzystującej energię także z OZE. Produkcja energii ze źródeł odnawialnych jest uzależniona od zmieniających się warunków pogodowych. Opracowane technologie pozwolą na elastyczniejsze sterowanie pracą bloków klasy 200 MW, tym samym zapewniając potrzebną rezerwę mocy w takim systemie. Wśród celów programu uwzględniono również parametry związane z potrzebą zapewnienia ich niskiej emisyjności.

– To efekt wielu lat pracy zespołu NCBR i zaangażowanych podmiotów. W III fazie wzięło udział trzech wykonawców. Wszyscy dostarczyli rozwiązania, dzięki którym możliwe będzie zmodernizowanie starzejących się bloków energetycznych w Polsce i nie tylko. W Centrum przywiązujemy ogromną wagę do rozwoju zielonych technologii i nasza agenda jest tu niezwykle szeroka. W tak strategicznym obszarze, jakim są dostawy energii do systemu musimy jednak pamiętać o stabilności w jej dostarczania tu i teraz, w aktualnych uwarunkowaniach. Dzisiejsza sytuacja geopolityczna pokazuje wyraźnie, że to właśnie bloki 200 MW mogą w przyszłości stabilizować system korzystający z OZE. Dzięki rozpoczętemu w 2017 roku w NCBR programowi „Bloki 200+” jest to możliwe – podsumował dr Remigiusz Kopoczek, p.o. dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

W dniu 1 marca 2022 roku Komisja Konkursowa potwierdziła kompletność i formalnie przyjęła „Dokumentację metody” od wykonawców projektu w Programie „Bloki 200+”. Była to ostatnia czynność wynikająca z zapisów umowy. Wykonawcami w trzeciej fazie byli: Przedsiębiorstwo Usług Naukowo-Technicznych „Pro Novum” Sp. z o.o., Konsorcjum: Polimex Warszawa SA (lider konsorcjum), Transition Technologies SA, Energoprojekt Warszawa SA, Politechnika Warszawska, Polimex Energetyka Sp. z o.o., Transition Technologies – Advanced Solutions Sp. z o.o. oraz Transition Technologies – Control Solutions sp. z o.o. oraz Konsorcjum RAFAKO SA (lider konsorcjum) oraz RAFAKO Innovation Sp. z o.o. Na realizację zadań w trzeciej fazie otrzymali oni kolejno 12,4 mln zł; 62,5 mln zł oraz 86,6 mln zł. Łączny budżet programu obejmujący wszystkie fazy wyniósł 180 mln zł.

Każdy z wykonawców wykazał się oczekiwanymi umiejętnościami w osiągnięciu wymaganych parametrów zadań cząstkowych obowiązkowych i wybranych przez siebie zadań fakultatywnych. Jedynie w przypadku zadania cząstkowego nr 2 Grupy I „Czas rozruchu ze stanu gorącego – 1,5 h” RAFAKO SA nie osiągnął wymaganego czasu uruchomienia, jednakże wykazano znaczne skrócenie czasu rozruchu w stosunku do czasu sprzed przeprowadzonej modernizacji, tj. z okresu rozruchu trwającego 3 godziny 49 minut do 1 godziny 43 minut, co oceniono jako istotny rozwój stosowanej metody i uznano za rozwiązanie innowacyjne, tym bardziej że mieszczące się w przedziałach czasowych Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowych Polskich Sieci Elektroenergetycznych.

Nad tworzeniem regulaminu czuwał oraz pomocą w ocenie merytorycznej składanych wyników pracy zajmował się Doradca Techniczny – Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie. Weryfikacją składanych wycen planowanych prac zajmowała się firma EMCA S.A. z Warszawy. Nadzór nad realizacją prac fazy III – prace na blokach referencyjnych oraz nad prawidłowością wykonania dokumentacji w tym „Dokumentacji metody” sprawowała specjalistyczna firma Termall Sp. z o.o. ROZRUCH MOC EKOLOGIA z Bełchatowa.

Natomiast pomiary przed i po wykonaniu prac na bloku referencyjnym wykonywało konsorcjum firm Przedsiębiorstwo Badań i Analiz Energetycznych ENERGOTHERM Sp. z o.o. z Przeźmierowa i Zakład Badawczo – Projektowy INWAT Sp. z o.o. z Łodzi.

Program był realizowany w trudnym okresie panującej w Europie pandemii COVID-19, co spowodowało zmiany terminu wykonania poszczególnych faz programu, jednakże nie przeszkodziło to w osiągnięciu pozytywnych wyników. Jest to dzisiaj szczególnie ważne ze względu na mocne zachwianie podażą i dostępnymi źródłami energii na świecie, a w szczególności w Europie. Skutki nakładanych na Federację Rosyjską sankcji w obszarze dostaw gazu i ropy odczuwalne będą również dla innych państw. Miejsce dotychczas sprowadzanych surowców energetycznych zastąpią inne źródła energii, m.in. węgiel.

Aby w pełni skorzystać z wypracowanej metody, zgodnie z art. 25 umowy „Komercjalizacja Wyników Prac B+R” wykonawcy projektu zgodnie z zawartą z NCBR umową zobowiązani są do komercyjnego wdrażania wypracowanych rozwiązań. Będzie to wymagało współpracy z wytwórcami energii, Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi oraz regulatorem rynku. Współdziałanie tych instytucji może przyczynić się doszybkiej komercjalizacji opracowanych technologii. Jest to bardzo istotne szczególnie w obecnej sytuacji na globalnym rynku paliw.

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju jest agencją wykonawczą Ministra Edukacji i Nauki, kluczowym ośrodkiem wspierania i tworzenia innowacyjnych rozwiązań technologicznych i społecznych, kreuje ekosystem wiedzy i informacji na ich temat. Inicjuje i realizuje przedsięwzięcia przyczyniające się do cywilizacyjnego rozwoju kraju.

Autor:

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju

Last Updated on 6 kwietnia, 2022 by Janusz Gil