Dotacje w dobie kryzysu

Skutki wywołane kryzysem Covid-19 dotknęły dziesiątki tysięcy przedsiębiorstw i miliony pracowników na całym świecie. W Polsce niemal sześć na dziesięć firm odczuło negatywny wpływ epidemii koronawirusa. Nie dziwi zatem fakt, iż wiele zarządów odchodzi od działań związanych z podejmowaniem ryzyka i skupia się na redukcji wszystkich możliwych kosztów. Jednak w niedługiej przyszłości przedsiębiorstwa będą musiały powrócić na trudny, post-covidowy rynek i być może jeszcze bardziej niż wcześniej i walczyć o klienta. Jak przetrwać kryzys i jednocześnie nie zapomnieć o ciągłym rozwoju i utrzymaniu konkurencyjności? W tym zakresie pomocne mogą okazać się dotacje na działalność badawczo – rozwojową oraz wdrażanie innowacji do działalności gospodarczej.

Wybuch pandemii nie zatrzymał trwającego wyścigu technologicznego. Wręcz odwrotnie dla wielu przedsiębiorców stał się impulsem do podjęcia prac badawczo – rozwojowych

Zapewne dla wielu przedsiębiorców pierwszą i uzasadnioną decyzją po okresie zamknięcia gospodarki było sięgnięcie po pomoc z tzw. Tarczy antykryzysowej. Wsparcie oferowane w ramach pakietu rządowego nakierowane jest przede wszystkim na zabezpieczenie bieżących potrzeb związanych z ochroną zatrudnienia, zmniejszeniem obciążeń oraz zachowaniem płynności finansowej. Zgodnie z danymi Ministerstwa Rozwoju na dzień 8 lipca firmy otrzymały wsparcie o łącznej kwocie 112 mld zł., z czego największym zainteresowaniem cieszyły się zwolnienia z obowiązku odprowadzania składek ZUS oraz dofinansowanie na ochronę miejsc pracy z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Zabezpieczenie wskazanych potrzeb jest kwestią oczywistą i niezbędną dla każdego przedsiębiorstwa. Niemniej, firmy nie mogą zapomnieć także o konieczności utrzymania konkurencyjności, nawet w tak trudnym okresie jakim jest pandemia. Pojawienie się Covid – 19 nie zmieniło faktu, iż w dobie szybkiego rozwoju technologicznego to właśnie innowacyjność mierzona realizowanymi pracami B+R oraz skuteczną komercjalizacją wypracowanych rezultatów jest kluczowym aspektem decydującym o przetrwaniu przedsiębiorstwa na rynku.

Obserwując sytuację na rynku dotacyjnym w okresie pandemii można zaobserwować istotne zainteresowanie wsparciem na realizację projektów o charakterze B+R. Przykładowo w ostatniej rundzie konkursu Szybka Ścieżka (czerwiec br.), który nakierowany był na wsparcie innowacyjnych działań MŚP, wnioski złożyło 455 przedsiębiorstw. Tak duże zainteresowanie konkursem mimo niepewnej dla przedsiębiorców sytuacji może wynikać z tego, iż: po pierwsze przedsiębiorcy mieli więcej czasu i zasobów do tego, aby sporządzić wniosek o dofinansowanie, a po drugie uświadomili sobie, że bezzwrotna dotacja jest im teraz bardziej niż kiedykolwiek potrzebna.

Głównym czynnikiem hamującym może być ryzyko niepowodzenia jednak od zawsze było ono elementem projektu

Nie wszyscy przedsiębiorcy mają odpowiednią świadomość i odwagę do tego, aby w tym okresie kontynuować bądź podejmować się realizacji innowacyjnych projektów. Ryzyko, które zawsze towarzyszy projektom B+R jest obecnie jeszcze bardziej odczuwalne. Przedsiębiorstwa borykające się z trudnościami wynikającymi z pandemii nie chcą podejmować kolejnych niepewnych działań jakimi mogą stać się nieosiągnięcie założonych rezultatów projektu oraz brak skutecznego wdrożenia takich rezultatów.

Należy jednak zwrócić uwagę na to, iż w tego rodzaju projektach to państwo przejmuje na siebie główne ryzyko niepowodzenia i zachęca w ten sposób przedsiębiorstwa do opracowywania i rozwijania niesprawdzonych dotąd technologii. To właśnie dlatego w umowach o dofinansowanie istnieje szereg zabezpieczeń, które w uzasadnionych przypadkach chronią beneficjenta przed zwrotem dofinansowania np. w sytuacji nieosiągnięcia zadeklarowanych kamieni milowych czy też zmiany realiów rynku jaką np. była pandemia.

Dodatkowo, pewnego rodzaju zachętą dla przedsiębiorców powinny być zmiany organizacyjne, w trwających konkursach, które istotnie uprościły rozliczanie trwających już projektów oraz dały podstawę do ogłaszania nowych aplikacji. Zgoda Komisji Europejskiej na uelastycznienie zasad pomocy publicznej oraz sprawna nowelizacja prawa krajowego umożliwiły instytucjom pośredniczącym (np. NCBiR, PARP) realizację konkursów, na bardziej przystępnych dla Wnioskodawców warunkach.

Dostępne konkursy na nowych zasadach

Przedsiębiorcy, którzy są w stanie podjąć ryzyko ewentualnego niepowodzenia na rzecz podnoszenia poziomu swojej innowacyjności mogą skorzystać z dostępnych w tym roku konkursów np. m.in. z:

• Poddziałanie 1.1.1 Badania przemysłowe i prace rozwojowe realizowane przez przedsiębiorstwa tzw. ,,Szybka Ścieżka” (3 sierpnia – 14 września 2020 r.) oraz tzw. ,,Szybka Ścieżka koronawirusy” (6 maja – 31 grudnia 2020 r.)

Jest to flagowy konkurs, w ramach którego przedsiębiorcy mogą sfinansować realizację prac B+R nakierowanych na opracowanie nowego rodzaju produktu, usługi bądź technologii. Przyznana dotacja pozwala m.in. na sfinansowanie wynagrodzeń kadry B+R, elementów linii pilotażowej oraz kosztów materiałów i surowców niezbędnych do wykonania badań. Maksymalny poziom dofinansowania w tym konkursie wynosi do 80% kosztów kwalifikowanych. W ramach wprowadzonych usprawnień instytucja dopuściła do prowadzenia paneli ekspertów w formie zdalnej, wydłużyła maksymalny okresu realizacji projektów do grudnia 2023 r., a dodatkowo ogłosiła konkurs tematyczny w ramach Szybkiej Ścieżki dedykowany walce z koronawirusem.

• Poddziałanie 3.2.2. Kredyt na innowacje technologiczne (1 czerwca 2020 – 30 grudnia 2020 r.)

Kredyt Technologiczny dedykowany jest przedsiębiorcom, którzy ryzyko związane z realizacją prac B+R mają już za sobą bądź w ogóle go nie ponosili ponieważ zdecydowali się na zakupienie praw do wyników takich prac celem wdrożenia na rynek innowacji technologicznej. W ramach instrumentu przedsiębiorcy mogą sfinansować m.in. zakup środków trwałych, zakup nieruchomości, zakup robót i materiałów budowlanych. Kluczową zmianą w konkursie jest zniesienie ograniczenia poziomu dofinansowania do maks. 6 mln PLN oraz dopuszczenie do konkursu firm, które planują wprowadzenie innowacji jedynie na poziomie własnego przedsiębiorstwa.

Autor:
Łukasz Pupek, Partner Zarządzający, SAS Advisors

Last Updated on 11 grudnia, 2020 by Łukasz