Paradoks niewypłacalności przedsiębiorstw w Europie: cud i złudzenie
Analizy i symulacje makroekonomiczne dotyczące sytuacji finansowej i poziomu niewypłacalności przedsiębiorstw we Francji i strefie euro.
Kryzys gospodarczy spowodowany pandemią COVID‑19 zwiastował falę i niewypłacalności i upadłości przedsiębiorstw we Francji oraz w całej strefie euro. Jednak w 2020 r., nawet jeżeli rzeczywisty wpływ kryzysu związanego z COVID‑19 nie jest do końca znany, liczba niewypłacalności faktycznie spadła we wszystkich dużych gospodarkach w Europie. Według badań przeprowadzonych przez Coface, lidera rynku ubezpieczeń należności, różnica między oczekiwanym pogorszeniem kondycji finansowej przedsiębiorstw, a liczbą niewypłacalności sugeruje, że istnieje duża liczba „ukrytych niewypłacalności”, które udało się jedynie opóźnić, a nie całkowicie im zapobiec. Można zatem przyjąć, że zarówno we Francji, jak i w Europie istnieje duża liczba nierentownych przedsiębiorstw, których upadłość jest już tylko kwestią czasu.
Podobna tendencja w głównych krajach strefy euro
We Francji los 22 tys. przedsiębiorstw pozostaje nierozstrzygnięty: oczekuje się, że „ukryte niewypłacalności” stopniowo będą się urzeczywistniać – od teraz do 2022 roku. Coface szacuje liczbę ukrytych niewypłacalności na 8,6 tys. w sektorze budowlanym; 1,8 tys. w handlu detalicznym; 1,5 tys. w przemyśle wytwórczym; 1,2 tys. w usługach dla przedsiębiorstw i 800 w transporcie. Jak dotąd, mimo że kryzys gospodarczy dotknął poszczególne sektory w nierównym stopniu, liczba niewypłacalności zmniejszyła się we wszystkich sektorach – także w tych, w których od kilku miesięcy panował zastój. Analogicznie we wszystkich regionach Francji odnotowano wyraźny spadek liczby niewypłacalności w 2020 r. – od 34 proc. w Bretanii do 49 proc. na Korsyce. We Francji, bez narodowego funduszu solidarnościowego, wynik operacyjny sektora hotelarsko-gastronomicznego zmniejszyłby się o około 109 proc. zamiast 17 proc., które zostały odnotowane w wynikach Coface. Wpływ niewypłacalności na utratę miejsc pracy był jednak ograniczony do 126 tys., czyli najniższego poziomu od 2006 r.
Coface szacuje, że w Niemczech liczba ukrytych niewypłacalności jest o 21 proc. niższa od poziomu z 2019 r. (co oznacza ok. 3950 niewypłacalności). Na początku pandemii Coface spodziewał się wzrostu niewypłacalności o 9 proc. w 2020 r., lecz ostatecznie ich liczba spadła o 15 proc. Rezultat ten wynika częściowo z wprowadzenia przez rząd niemiecki tymczasowego moratorium na postępowania upadłościowe, by dać czas na zadziałanie wdrożonych środków stymulujących. Sektory metalurgiczny i motoryzacyjny w Niemczech, które na długo przed pandemią znajdowały się w recesji, odnotowały jednak wzrost niewypłacalności w porównaniu z 2019 r.
W Hiszpanii skuteczne okazały się przymusowe urlopy. Na przykład w odniesieniu do sektora handlu detalicznego symulacje Coface wskazują, że zastosowanie przymusowych urlopów ograniczyło spadek zysków do -26 proc. w drugim kwartale wobec spadku o -67 proc., który miałby miejsce, gdyby nie wdrożono tego rozwiązania. Środki te nie zdołały jednak zapobiec błyskawicznemu wzrostowi niewypłacalności w sektorze turystyki aż o 90 proc. rok do roku w drugiej połowie 2020 r. Ogólnie liczbę ukrytych niewypłacalności w Hiszpanii szacuje się na ok. 1,6 tys. (34 proc. poziomu z 2019 r.).
Coface ocenia skalę ukrytych niewypłacalności we Włoszech na około 39 proc. ich poziomu z 2019 r. (czyli 4,1 tys.). Zgodnie z obliczeniami Coface liczba niewypłacalności powinna była jednak wzrosnąć o 7 proc.
Niepokojące perspektywy
Oczekuje się, że nie wszystkie ukryte niewypłacalności ujawnią się w 2021 r. Decydujące znaczenie będzie miała ciągłość moratoriów upadłościowych, działań pomocowych, a także wsparcia ze strony banków. Proces „nadrabiania zaległości” w zakresie niewypłacalności począwszy od 2021 r. będzie bezpośrednio skorelowany z tempem znoszenia ograniczeń, które z kolei będzie zależało od tempa szczepień. Proces ten będzie również zależał od gotowości państw do dalszego udzielania wsparcia, zwłaszcza że zdecydowana większość przedsiębiorstw zacznie spłacać pożyczki gwarantowane przez państwo dopiero od 2022 r. (jak ma to miejsce na przykład we Francji).
Autor:
Grupa Coface
Last Updated on 26 marca, 2021 by Karolina Ampulska