Sustainability Linked: kiedy koszt kapitału zależy od realizacji celów ESG

Firmy mogą pozyskać atrakcyjniejsze finansowanie, jeśli zobowiążą się do działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Jest to możliwe w modelu Sustainability Linked, gdzie wysokość kosztu kapitału zależy od realizacji działań proekologicznych, społecznych i związanych z ładem korporacyjnym. To szansa na korzystniejsze warunki finansowania i jednocześnie prowadzenie biznesu w bardziej odpowiedzialny sposób.

Z artykułu dowiesz się:

• Na czym dokładnie polega finansowanie w formule Sustainability Linked?
• Jakie wskaźniki ESG wpływają na warunki finansowania?
• Jakie produkty finansowe działają w formule Sustainability Linked?
• Jak regulacje CSRD i ESRS wpływają na finansowanie firm?

W przeciwieństwie do klasycznych zielonych kredytów, które wymagają przeznaczenia środków na konkretne proekologiczne projekty, finansowanie Sustainability Linked (SL) pozwala na dowolne wykorzystanie kapitału. Warunki kredytu lub obligacji, takie jak oprocentowanie, zależą jednak od realizacji określonych wskaźników ESG. Oznacza to, że firma może uzyskać lepsze warunki finansowania, jeśli osiągnie cele związane ze zrównoważonym rozwojem, np.:

• zredukuje emisje dwutlenku węgla o X proc. do X roku,
• zwiększy udział energii odnawialnej w bilansie energetycznym firmy,
• poprawi wyniki w zakresie różnorodności i inkluzywności w organizacji,
• zwiększy poziom recyklingu surowców.

Produkty finansowe w formule Sustainability Linked

Mechanizm powiązania warunków finansowania z celami zrównoważonego rozwoju znajduje zastosowanie w różnych instrumentach finansowych, takich jak Sustainability Linked Loan (SLL), czy Sustainability Linked factoring leasing. Coraz większe znaczenie zyskują także obligacje emitowane w tej formule – Sustainability Linked Bond. 

Niestety, model finansowania uzależniony od realizacji celów ESG nie został jeszcze uregulowany prawnie, opiera się jedynie na dobrych praktykach rynkowych. Można przypuszczać, że w przyszłości Unia Europejska wprowadzi w tym zakresie bardziej szczegółowe regulacje. Na ten moment obowiązuje dokument dotyczący kredytów Sustainability Linked Loan. Początkowo zasady jego udzielania  zostały określone w dokumencie Sustainability Linked Loan Principles (SLLP) w 2019 roku. Wraz z rozwojem rynku dokument ten podlegał aktualizacjom – najnowsza wersja została opublikowana w kwietniu 2023 roku wraz z przewodnikiem Guidance on Sustainability Linked Loan Principles. Dokument ma wspierać instytucje finansowe w skutecznym wdrażaniu mechanizmu SLL.

Kredyt w formule Sustainability Linked Loan

Zgodnie z definicją SLLP, kredyty w tej formule obejmują różnego rodzaju instrumenty finansowe (w tym kredyty oraz linie zabezpieczeń, gwarancyjne czy akredytywy), których warunki uzależnione są od osiągnięcia przez kredytobiorcę ambitnych, mierzalnych celów ESG. Mechanizm ten stosowany jest zarówno w kredytach:

• bilateralnych – czyli umowach zawieranych między jedną instytucją finansową (np. bankiem) a jednym kredytobiorcą (np. firmą). Warunki takiego kredytu są negocjowane bezpośrednio między stronami.
• konsorcjalnych – czyli takich, w których kilka instytucji finansowych (np. banków) wspólnie udziela kredytu jednemu kredytobiorcy. Takie rozwiązanie jest stosowane przy większych finansowaniach, gdzie ryzyko jest rozłożone na kilka podmiotów.

Jak wyjaśnia Maria Krawczyńska-Kaczmarek w raporcie Zielone Finanse 2024, finansowanie SLLP definiuje pięć kroków: 

1. Wybór wskaźników (KPIs)
2. Kalibracja celów dla wskaźników (SPTs)
3. Charakterystyka kredytu
4. Raportowanie
5. Weryfikacja

W praktyce proces finansowania w tej formule polega na wspólnym określeniu przez bank i kredytobiorcę struktury finansowania w oparciu o wskaźniki KPI (Key Performance Indicators) związane z działalnością firmy w kontekście zrównoważonego rozwoju. Warunki finansowania obejmują również zdefiniowane SPT (Sustainability Performance Targets), czyli cele ESG, których realizacja jest monitorowana w określonym horyzoncie czasowym.

W związku z tym kredytobiorca zobowiązany jest do corocznego raportowania postępów w realizacji wyznaczonych celów ESG. Banki dokonują następnie weryfikacji dostarczonych danych (potwierdzonych przez niezależne instytucje) i na tej podstawie mogą skorygować warunki finansowania – np. obniżając lub podnosząc oprocentowanie kredytu.

Znaczenie regulacji CSRD i standardów ESRS

W kontekście finansowania opartego na wskaźnikach ESG istotną rolę odgrywa dyrektywa CSRD oraz związane z nią standardy ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Nakładają one na wybrane spółki obowiązek ujawniania wskaźników dotyczących zrównoważonego rozwoju. Te informacje mogą właśnie służyć, do pomiaru efektywności wdrażania celów ESG, które są później weryfikowane przez banki. 

W raporcie Zielone finanse 2024 wśród istotnych zagadnień odnoszących się do synergii  CSRD i SLL zostały wskazane: 

Analiza podwójnej istotności – Spółki, które przeprowadzają rzetelną analizę podwójnej istotności zgodnie z wymogami dyrektywy CSRD, mogą efektywnie definiować cele strategiczne ESG. Takie podejście ułatwia określenie kluczowych wskaźników wydajności (KPI) oraz celów zrównoważonego rozwoju (SPT) w ramach struktury Sustainability Linked Loan (SLL). Dzięki temu mechanizm finansowania jest precyzyjnie dopasowany do realnych potrzeb przedsiębiorstwa oraz jego strategii transformacji.

Wskaźniki efektywności –  Wymogi ujawnieniowe wynikające ze standardów ESRS określają konkretne wskaźniki efektywności w obszarze ESG. Mogą one stanowić podstawę dla definiowania KPI w kredytach SLL, co zapewnia spójność między raportowaniem a systemem finansowania. W efekcie ujednolicona metodologia pozwala lepiej mierzyć postępy w realizacji celów zrównoważonego rozwoju.

Atestacja sprawozdawczości –  Spółki, które podlegają atestacji raportów dotyczących zrównoważonego rozwoju, mogą wykorzystać te same dane do niezależnej weryfikacji realizacji celów określonych w strukturze SLL. Pozwala to na istotne oszczędności – zarówno pod względem kosztów zewnętrznej weryfikacji, jak i czasu pracy zespołów odpowiedzialnych za raportowanie. Dzięki temu spółki minimalizują dodatkowe nakłady związane z procesem certyfikacji i audytu zewnętrznego.

Ostatecznie, model finansowania Sustainability Linked otwiera przed firmami nowe możliwości nie tylko w zakresie dostępu do kapitału, ale również w budowaniu przewagi konkurencyjnej. Choć brak jednolitych regulacji wciąż stanowi barierę, rosnące wymagania raportowe i oczekiwania rynkowe wskazują na kierunek dalszego rozwoju tego modelu. W przyszłości możemy spodziewać się jego większej standaryzacji, co uczyni go jeszcze bardziej atrakcyjnym narzędziem dla firm dążących do zrównoważonego wzrostu.

Przeczytaj również: Negocjacje między UE i USA w sprawie ceł trwają. Przełom możliwy podczas czerwcowej wizyty Trumpa w Europie

Źródło informacji: akademiaesg.pl

Last Updated on 23 maja, 2025 by Samir Malki