Zamówienia publiczne
W trakcie XV edycji konferencji Infrastruktura Polska i Budownictwo, która odbyła się 19 marca 2024 w warszawskim hotelu Sheraton Grand, grono zaproszonych ekspertów wzięło udział w panelu dyskusyjnym zatytułowanym „Zamówienia publiczne”.
Dyskutanci skupili się na dwóch aspektach – funkcjonowaniu prawa zamówień publicznych w Polsce i możliwych zmianach regulacyjnych oraz na kwestii odblokowanych środków na inwestycje z KPO, których łączna wartość wynieść może nawet 600 mld euro, i nadchodzącej kumulacji projektów infrastrukturalnych.
Jak zauważyła Pani Agnieszka Kubiszyn, Dyrektor Biura Zamówień Publicznych, Metro Warszawskie, zasada wzajemności w prawie zamówień publicznych widoczna jest głównie na papierze. I pozostanie ona martwa, jeżeli nie dojdzie do szerokiej profesjonalizacji osób odpowiedzialnych za przetargi po stronie zamawiających i wykonawców. Zdaniem Pani Agnieszki, nawet w obliczu nadchodzącego zatrzęsienia projektów infrastrukturalnych, nie potrzebujemy masowego zwiększania kadry zajmującej się zamówieniami publicznymi, lecz właśnie jej profesjonalizacji. Zgodził się z tym Pan Hubert Nowak, Prezes Urzędu Zamówień Publicznych. Jego zdaniem brakuje nam miękkich kompetencji oraz wrażliwości w kontaktach pomiędzy zamawiającymi i wykonawcami. Zamawiającym często brakuje specjalistycznej wiedzy z zakresu danego postępowania, jako że muszą zajmować się projektami z bardzo szerokiego spektrum. Ze względu na liczbę obsługiwanych projektów z kolei brakuje im czasu na przeprowadzenie negocjacji. Nierozwiązane problemy dotyczące prawa zamówień publicznych zauważył także Pan Jan Styliński, Prezes Zarządu, Polski Związek Pracodawców Budownictwa. Stwierdził, że przez długi czas myśleliśmy, że problemem w zamówieniach publicznych jest ustawa o zamówieniach. Ustawa się jednak zmieniła, a problemy pozostały. Jest ona bowiem tylko jednym, choć ważnym, elementem całego procesu.
Prelegenci poruszyli również kwestię wprowadzonej niedawno możliwości waloryzacji kontraktów infrastrukturalnych. Zgodnie pochwalili tę zmianę, jako krok w dobrym kierunku, jednak sama wysokość ewentualnej waloryzacji czy warunki jej wystąpienia wciąż nie są dla wszystkich zadowalające. Jak zauważył jednak Pan Przemysław Szulfer, Dyrektor ds. Skarbowości i Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, Vinci Construction w Polsce (Warbud i Eurovia), ingerencja w ten proces w postaci twardej regulacji na poziomie ustawy może okazać się przeciwskuteczna i lepiej pozostawić rynkowi pole do naturalnego wypracowania optymalnych rozwiązań. Dodał jednak, że projekty infrastrukturalne obarczone są naturalnym ryzykiem, które powinno być dzielone pomiędzy obie strony postępowania.
Kolejną kwestią poruszoną podczas debaty były kryteria oceny ofert przetargowych. Zdaniem Pana Jana Stylińskiego wciąż podstawowym kryterium oceny pozostaje cena i to cena początkowa, która niekoniecznie przekłada się na ostateczną ekonomiczną opłacalność całej inwestycji. Według niego konieczne jest nie tylko wprowadzenie kryteriów pozacenowych do procesu ofertowego, lecz także metod oceny realnych możliwości wykonawcy do ich wypełnienia.
W drugiej części dyskusji prelegenci odnieśli się do kwestii odblokowanych środków z KPO oraz tego, jak wykorzystać je w możliwie najefektywniejszy sposób. Pan Maciej Ziomek, Lider Doradztwa w sektorach Transportu i Infrastruktury, Partner, EY Polska, zauważył, że koniunktura gospodarcza staje się coraz lepsza, a kumulacja środków dostępnych na inwestycje jest gigantyczna, bezprecedensowa w naszej historii. Przyciąga to ogromne zainteresowanie inwestorów, również z zagranicy. Pan Maciej ostrzegł jednak, że paradoksalnie, jako branża gorzej radzimy sobie z klęskami urodzaju niż nieurodzaju. Wtórował mu Pan Bartosz Tokarski, Lider Praktyki Finansowej, Zastępca Dyrektora Biura Ubezpieczeń Klientów Strategicznych, EIB, mówiąc, że kumulacja projektów jest problemem, bowiem tylko równomierne rozłożenie w czasie pozwala uniknąć naprężenia na rynku. W podobnym tonie wypowiedziała się Pani Anna Łopaciuk, Dyrektor Programu Infrastruktura, Transport i Logistyka, Bank Gospodarstwa Krajowego, zastanawiając się czy wystarczy siły roboczej, materiałów, ale też środków finansowych pochodzących z instytucji bankowych, by podołać rekordowym inwestycjom. Zdaniem Pani Anny, im więcej inwestycji i projektów, tym gorszy stan finansowy podejmujących się ich spółek. Szczyt tego procesu szacowany jest na 2025-2026 rok, a środki bankowe nie są nieograniczone i w pewnym momencie mogą się wyczerpać.
Moderatorem debaty był Dr Hubert Wysoczański, Partner, Adwokat, SSW Pragmatic Solutions. Udział w dyskusji wzięli: Agnieszka Kubiszyn, Dyrektor Biura Zamówień Publicznych, Metro Warszawskie, Pani Anna Łopaciuk, Dyrektor Programu Infrastruktura, Transport i Logistyka, Bank Gospodarstwa Krajowego, Hubert Nowak, Prezes, Urząd Zamówień Publicznych, Jan Styliński, Prezes Zarządu, Polski Związek Pracodawców Budownictwa, Przemysław Szulfer, Dyrektor ds. Skarbowości i Partnerstwa Publiczno-Prywatnego, Vinci Construction w Polsce (Warbud i Eurovia), Bartosz Tokarski, Lider Praktyki Finansowej, Zastępca Dyrektora Biura Ubezpieczeń Klientów Strategicznych, EIB, Maciej Ziomek, Lider Doradztwa w sektorach Transportu i Infrastruktury, Partner, EY Polska.
Last Updated on 4 kwietnia, 2024 by Anastazja Lach