Impact Investing – czy pozwoli uratować świat? Rozmowa z Łukaszem Blichewiczem, prezesem Grupy Assay

Nie od dziś wiadomo, że jeśli będziemy zwlekać z podejmowaniem pilnych działań w kwestiach środowiskowych, planetę i ludzi czeka raczej smutna przyszłość.

To prawda, dlatego aby tego uniknąć, ludzkość musi zmienić nastawienie i zacząć wdrażać zrównoważone projekty, które pozwolą zapobiec trwałym zmianom klimatu i środowiska. Raport o zagrożeniach dla świata – The Global Risks Report 2023 – który powstał w związku z tegorocznym szczytem ekonomicznym w Davos wskazuje, że w okresie kolejnych 10 lat największe zagrożenia dla świata to zagrożenia środowiskowe – objęły aż 6 z 10 pozycji. Wyraźnie zatem widać, że w kolejnej dekadzie nasz wysiłek powinien koncentrować się na tym obszarze i chyba nie bez powodu pierwszą literką w skrócie ESG jest słowo Environmental.

Te trzy litery ESG, czyli Environmental, Social, Governance i związane z nimi pojęcia, odmieniane są teraz na wszelkie możliwe sposoby. Dlaczego?

Wiemy, że bez wdrożenia zmian, które przyczyniać się będą do trwałych zmian, konieczne są działania w tych trzech obszarach. Oprócz środowiska, istotne są projekty uwzględniające aspekty społeczne pracy i życia, a także uregulowania, zarówno na poziomie państw, jak i wewnętrzne przepisy korporacji. W związku z rosnącą świadomością społeczną, sami konsumenci coraz bardziej interesują się etycznymi praktykami biznesowymi i na bazie własnych przekonań częściej wybierają firmy, które w swojej działalności uwzględniają wpływ na środowisko i społeczeństwo.

A czy młode przedsiębiorstwa – startupy – starają się podążać drogą zrównoważonych zmian?

Zdecydowanie tak. Pamiętajmy, że jesteśmy częścią społeczności, żyjemy tu i teraz oraz obserwujemy, jak wygląda świat i dokąd zmierza, a wielu z nas chce zrobić coś dobrego dla planety. Coraz więcej osób decyduje się założyć firmę, która ma pozytywny wpływ. To one stanowią obecnie siłę napędową zmian, jednocześnie odpowiadając na oczekiwania coraz większej grupy konsumentów.

Co może pomóc tym pozytywnym projektom stać się widoczniejszymi na rynku?

Jest wiele różnych programów dla młodych, szybko rozwijających się startupów. Polski rynek jest jednak silnie nasycony i wysoce konkurencyjny, dlatego przebicie się z nowym pomysłem, nawet najbardziej zrównoważonym, może okazać się ogromnym wyzwaniem. Mamy tego świadomość i dlatego jako organizacja postanowiliśmy pomóc innowacyjnym przedsięwzięciom w zaprezentowaniu swoich rozwiązań dla ludzi i planety. Na początku tego roku zorganizowaliśmy konkurs Assay SUPERHERO dla startupów pozytywnego wpływu, a pod koniec kwietnia odbył się jego finał podczas konferencji Assay SmartUp Day.

Dlaczego uznaliście, że taki konkurs i wydarzenie są potrzebne?

Między innymi dlatego, że takiej platformy w naszym kraju jeszcze nie było. Zależy nam, aby docenić innowacyjne rozwiązania, które torują drogę do zmian w kwestiach środowiskowych i społecznych. Stworzyliśmy konkurs Assay SUPERHERO, a słowo to rozumiemy jako Start Up Positive Effects Recognition to Help Earth Regain Ownership. Ta definicja stanowiła też punkt wyjścia do oceny zgłoszonych startupów – prawdziwych superbohaterów w drodze do lepszej przyszłości. Obok potencjału biznesowego jury pod uwagę brało też zaangażowanie społeczne, troskę o środowisko naturalne, etyczność oraz transparentność działania. Konkurs wpisuje się w 17 celów zrównoważonego rozwoju ONZ i odbywa się w Miesiącu Ziemi.

Skąd pomysł na nazwę Assay SmartUp Day i co to za konferencja?

To dość ciekawa gra słów, ponieważ w naturze startupu jest myślenie i podchodzenie do pracy w zgodzie z zasadą smart, która uwzględnia koncentrację na rozwoju, podejmowanie działania, a także umiejętność dostosowania postępowania do zmieniających się zdarzeń i sytuacji. Każdy startup, opracowując swój pomysł, a następnie wdrażając go w życie, powinien potrafić elastycznie odpowiadać na zachodzące zmiany, czyli być smart.

Oprócz finału konkursu, który rozegrał się podczas konferencji, do debat i wykładów zaprosiliśmy znane w branży osoby promujące zrównoważone podejście do biznesu. Byli wśród nich przedstawiciele takich organizacji jak ImpactAngels.pl, Akademii Leona Koźmińskiego, Deloitte, B Corp, Huge Thing, Polskiego Stowarzyszenia Inwestorów Kapitałowych, WWF, EIT Climate-KIC, startupów pozytywnego wpływu, a nawet autorka książek o kobiecych startuperkach z Polski, które swoimi pomysłami zawojowały różne części świata. Na miejscu pojawili się przedstawiciele funduszy, inkubatorów, akceleratorów, startupów, inwestorzy, aniołowie biznesu, przedsiębiorcy oraz innowatorzy. Recenzje przekazane nam przez partnerów i uczestników potwierdzają potrzebę tego rodzaju wydarzenia na rynku.

Czy inwestorzy venture capital mogą pozytywnie wpływać na korzystne dla świata zmiany?

Mogą, a nawet powinni, ale… Istnieją raporty[1], które potwierdzają potencjał uzyskiwania lepszych wyników finansowych przez firmy wdrażające zasady ESG – zbadani inwestorzy potwierdzili, że byliby skłonni zapłacić średnio o 10% więcej za przejęcie firmy z pozytywnymi wynikami w zakresie ESG. Tyle jeśli chodzi o deklaracje. Musimy mieć jednak świadomość, że na kompleksowe dowody ilościowe będziemy potrzebowali jeszcze poczekać. Dlatego wdrażanie praktyk ESG w przypadku kapitału podwyższonego ryzyka wymaga od uczestników tego sektora eksperymentowania. Potrzebna jest odwaga do inwestowania w technologie, które obecnie mogą być mało opłacalne komercyjnie, ale mogą zmienić świat. Sami inwestorzy z sektora prywatnego mogą sobie jednak nie poradzić – konieczne jest wsparcie instytucjonalne.

O jakim wsparciu mowa i o jakie sektory chodzi?

Mam na myśli choćby unijną ustawę o przemyśle neutralnym klimatycznie (Net-Zero Industry Act), która zakłada, że na terenie Wspólnoty do roku 2030 powstawać powinno min. 40% rozwiązań green-techowych. Ich celem jest realizacja celów klimatycznych i energetycznych UE w postaci zerowej emisji CO2 netto do roku 2050; podobne wsparcie zapewnia też rząd USA oraz Chin. Parlament Europejski przyjął właśnie kluczowe dyrektywy i rozporządzenia z pakietu „Fit for 55”, które są konkretnymi aktami prawnymi dla ograniczenia emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55 proc. do roku 2030 i osiągnięcia neutralności klimatycznej do roku 2050.

Inwestycje w czystą energię mają się całkiem dobrze – na całym świecie w 2022 roku wartość projektów przekroczyła 16 mld USD w ramach prawie 600 transakcji[2]. W Polsce w minionym roku przede wszystkim poszukiwano alternatyw dla paliw kopalnych, dostrzeżono potencjał biogazu i odnotowano wzrosty w branży energii słonecznej. Kluczowymi obszarami z pewnością pozostaną technologie fotowoltaiczne, elektrownie wiatrowe lądowe i morskie, akumulatory, energia geotermalna, wodór odnawialny, biometan oraz energia jądrowa. Warto na nie zwrócić baczniejszą uwagę – nie tylko jako atrakcyjne inwestycje, ale dobre propozycje dla świata.

Czy te inwestycje pomogą uratować świat?

Zmiana klimatu, która obecnie stanowi najpilniejszy problem do rozwiązania, jest na tyle dużym wyzwaniem, że wymaga wspólnego działania wielu stron, w tym firm, funduszy, organizacji pozarządowych, a także regulatorów. Konieczne jest przyspieszenie zaangażowania kapitału w odpowiednie projekty, partnerska współpraca w ekosystemie i szybsze skalowanie innowacyjnych rozwiązań. Niebawem okaże się, czy jako ludzkość poradzimy sobie z wyzwaniami środowiskowymi i społecznymi.

Łukasz Blichewicz — założyciel i prezes Grupy Assay, funduszu inwestycyjnego wspierającego rozwój polskich startupów. Ekspert w zakresie rozwoju i finansowania spółek technologicznych. Odpowiedzialny za projekty związane z doradztwem gospodarczym, audytami i badaniami rynku. Doświadczenie korporacyjne zdobywał m.in. w Nestle, gdzie pełnił rozmaite funkcje kierownicze i uczestniczył w projektach optymalizacji kosztów i procesów. Absolwent studiów z zakresu zarządzania, z dwoma specjalizacjami — finanse i marketing strategiczny.

[1] https://www.mckinsey.com/capabilities/sustainability/our-insights/the-esg-premium-new-perspectives-on-value-and-performance

[2] https://pitchbook.com/news/reports/q4-2022-clean-energy-report

Last Updated on 19 czerwca, 2023 by Anastazja Lach