Handel i regulacje 2025. Co musisz wiedzieć, aby dostosować firmę?
Rok 2025 rozpoczął się jako wyjątkowo intensywny czas dla handlu i regulacji w Unii Europejskiej. Po licznych inicjatywach legislacyjnych podjętych w latach 2019-2024 nadszedł czas na ich wdrażanie i pierwsze realne skutki. Istotne zobowiązania zawarte w przepisach już zaczęły obowiązywać, a nowa Komisja Europejska oraz Parlament Europejski przyspieszają prace nad kolejnymi regulacjami. Wiele kluczowych zmian zostało zapowiedzianych w programie prac Komisji na 2025 rok, który został opublikowany 12 lutego.
Nowe ramy dla konkurencyjności
W styczniu 2025 roku Komisja Europejska przedstawiła Kompas Konkurencyjności, który wyznacza kierunek dla wzrostu produktywności i innowacyjności w Europie oraz zmniejszenia zależności strategicznych. To rozwinięcie idei zawartych w raporcie Mario Draghiego o przyszłości konkurencyjności Europy. Nowe regulacje mają koncentrować się na zwiększeniu bezpieczeństwa gospodarczego oraz zmniejszeniu zależności od rynków zewnętrznych.
Oczekiwanym dokumentem jest także projekt „Omnibus”, której projekt ma zostać przedstawiony w 26 lutego 2025 roku. Ma ona na celu redukcję obciążeń administracyjnych i obowiązków raportowych wynikających z dyrektyw takich jak CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive), CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) oraz rozporządzenia w sprawie zielonej taksonomii. Wprowadzenie tej ustawy wynika z Deklaracji Budapesztańskiej z listopada 2024 roku, w której unijni przywódcy zobowiązali się do ograniczenia obowiązków sprawozdawczych o co najmniej 25% w pierwszej połowie 2025 roku.
Transformacja przemysłowa i środowiskowa
Od 2025 roku obowiązują nowe, bardziej rygorystyczne limity emisji CO2 dla sektora motoryzacyjnego. W przypadku ich przekroczenia producenci samochodów będą zobowiązani do uiszczania kar finansowych. W kontekście planowanego zakazu sprzedaży samochodów spalinowych od 2035 roku w Europie narasta debata nad ewentualnym złagodzeniem przepisów. W pierwszym kwartale 2025 Parlament Europejski ma dyskutować nad propozycją Europejskiej Partii Ludowej (EPP), a przewodnicząca Komisji Europejskiej ma powołać Strategiczny Dialog na temat przyszłości europejskiego przemysłu motoryzacyjnego. W dialogu wezmą udział m.in. europejskie firmy motoryzacyjne, dostawcy infrastruktury, związki zawodowe, stowarzyszenia biznesowe i inni interesariusze z łańcucha wartości w branży motoryzacyjnej.
W styczniu 2025 roku w życie weszła finalna faza Mechanizmu Dostosowania Granicznego Emisji (CBAM), w ramach którego obowiązuje jednolita metodologia raportowania emisji w importowanych produktach. Od 1 stycznia firmy spoza UE mogą zgłaszać dane dotyczące śladu węglowego swoich produktów bezpośrednio do centralnego systemu CBAM.
19 lutego 2025 roku Komisja przedstawiła także dokument „Wizja rolnictwa i żywności”, który określi kierunki długoterminowej konkurencyjności i zrównoważonego rozwoju europejskiego rolnictwa.
26 lutego 2025 roku Komisja Europejska planuje przedstawić projekt „Clean Industrial Deal”, który ma na celu wsparcie przedsiębiorstw w sektorach energochłonnych oraz promocję zielonych technologii. Program ten będzie jednym z kluczowych elementów polityki Komisji na lata 2024-2029, podobnie jak Europejski Zielony Ład w poprzedniej kadencji.
Pod koniec roku wejdzie natomiast w życie rozporządzenie o produktach wolnych od wylesiania (EUDR), które ograniczy sprzedaż w UE produktów przyczyniających się do degradacji lasów. Do 30 czerwca 2025 roku Komisja ma skategoryzować kraje według poziomu ryzyka wylesiania.
Nowe umowy handlowe i cyfryzacja
Rok 2025 przyniesie również intensywne negocjacje dotyczące umowy o wolnym handlu UE-MERCOSUR (Brazylia, Argentyna, Paragwaj, Urugwaj). Porozumienie budzi kontrowersje, a kilka państw członkowskich (m.in. Francja i Polska) może je zablokować. Unia kontynuuje także rozmowy handlowe z Indiami, Indonezją i Filipinami oraz pracuje nad cyfrowymi porozumieniami handlowymi z obecnymi partnerami.
31 marca 2025 roku wygasa decyzja o zawieszeniu retorsyjnych ceł na import z USA w związku z amerykańskimi taryfami na stal i aluminium. Jeśli nie zostanie osiągnięte porozumienie, może to skutkować ponownym wzrostem ceł na wiele towarów.
Digital Operational Resilience Act (DORA) obowiązuje od stycznia 2025 roku, nakładając na sektor finansowy nowe wymagania dotyczące odporności operacyjnej w zakresie bezpieczeństwa IT. Instytucje finansowe muszą wdrożyć zaawansowane mechanizmy zarządzania ryzykiem i dostosować swoje systemy do nowych standardów cyberbezpieczeństwa.
Nowe regulacje dotyczące pracy i technologii
Od 14 grudnia 2025 roku państwa członkowskie muszą wyznaczyć organy odpowiedzialne za egzekwowanie nowego rozporządzenia o zakazie produktów wytwarzanych z pracy przymusowej. Pełne wdrożenie tego aktu nastąpi w 2027 roku.
Akt o sztucznej inteligencji (AI Act), który wszedł w życie 1 sierpnia 2024 roku, jest stopniowo wdrażany do 2027 roku. 2 lutego 2025 roku zaczęły obowiązywać przepisy dotyczące zakazu stosowania określonych systemów AI, uznanych za niebezpieczne. Naruszenie przepisów związanych z zakazem stosowania pewnych systemów AI może prowadzić do bardzo wysokich kar administracyjnych. Te kary mogą wynosić aż 35 milionów euro lub 7% całkowitego rocznego obrotu firmy.
Jak ułatwić sobie dostosowanie się do zmian?
Ten rok przyniesie europejskim firmom istotne wyzwania związane z nowymi regulacjami. Uproszczenie raportowania, zaostrzenie norm klimatycznych oraz zmiany w obszarze handlu i technologii wymagają od przedsiębiorstw szybkiej adaptacji i strategicznego podejścia do zarządzania danymi ESG. W tym kontekście wsparciem staje się Synesgy – globalna platforma od CRIF, która nie tylko ułatwia monitoring i raportowanie zrównoważonego rozwoju, lecz także pomaga firmom w zarządzaniu śladem węglowym oraz optymalizacji łańcucha wartości.
Chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak Synesgy może wesprzeć Twoją organizację?
Iwona Januszewska
Źródło: akademiaesg.pl
Przeczytaj także: Bank Millennium publikuje raport zrównoważonego rozwoju oparty o standardy ESRS
Last Updated on 27 lutego, 2025 by Elżbieta Wieleba