Plan na aktywną transformację energii i klimatu, bezpieczeństwo energetyczne, obniżenie cen energii i rozwój gospodarczy w Polsce

Kierownictwo MKiŚ zaakceptowało projekt aktualizacji Krajowego Planu w dziedzinie Energii i Klimatu do 2030 r. z perspektywą do 2040 r. (KPEiK).

Najważniejsze informacje 

• KPEiK to kompleksowa strategia transformacji polskiej gospodarki. Składa się dwóch scenariuszy – aktywnej transformacji (WAM) i business as usual (WEM). 
• Zaprezentowano scenariusz aktywnej transformacji (WAM). 
• Realizacja KPEiK oznacza zwiększenie konkurencyjności gospodarki i poprawę jakości życia w Polsce – np. diametralnie poprawi jakoś powietrza. 
• Założenia nowego KPEiK-u opierają się na nowej ocenie sytuacji rynkowej,  regulacyjnej, technicznej i gospodarczej, uwzględniają zmiany, jakie nastąpiły w ostatnich latach oraz zawierają dodatkowe polityki i działania. 
• Wdrożenie KPEiK przyniesie większą redukcję emisji gazów cieplarnianych o 53,9% (wcześniej było 50,4%) w 2030 r. w porównaniu z rokiem 1990. Oznacza to, że prawie osiągniemy przyjęty w prawie klimatycznym unijny cel na poziomie 55%. 
• Żeby Polska gospodarka była konkurencyjna energia do jej napędzania powinna pochodzić z czystych i tanich źródeł. Dokument zakłada redukcję jednostkowej ceny wytwarzania energii o 11% w 2030 i aż 31% w 2040 roku. 

Prezentujemy dokument kluczowy dla gospodarki. KPEiK buduje suwerenność polskiej energetyki, jest strategią inwestycji wzmacniających rozwój PKB. Transformacja to nowe koło zamachowe gospodarki, da wzrost o plus 3,6% PKB rocznie, ponad 2 razy więcej od średniej unijnej – powiedziała minister Klimatu i Środowiska Paulina Hennig-Kloska. 

Poza oczywistymi korzyściami gospodarczymi KPEiK to historyczna zmiana dla ludzi. Każde dziecko urodzone dzisiaj ma szansę dorastać w Polsce bez smogu. KPEiK to także diametralna poprawa jakości powietrza – wiceministra Klimatu i Środowiska Urszula Zielińska. 

Krajowy Plan w dziedzinie Energii i Klimatu to program na bogatą Polskę, który zagwarantuje bezpieczeństwo energetyczne, a przy tym wpływa na redukcję negatywnego oddziaływania na środowisko. Po przeprowadzeniu konsultacji publicznych, uzgodnień międzyresortowych oraz opiniowania z właściwymi organami dokument został skorygowany w oparciu o wnioski z procesu. Finalny aKPEiK – w porównaniu do wersji z 11 października 2024 r. – zawiera zaktualizowane scenariusze działań m.in. w zakresie zazieleniania ciepłownictwa i ogrzewnictwa, ze szczególnym naciskiem na elektryfikację. 

Główne filary dokumentu obejmują przyspieszenie rozwoju energetyki odnawialnej, elektryfikację ciepłownictwa i transportu, zwiększenie inwestycji w rozwój technologii, rozwój magazynów energii i modernizacja sieci oraz obniżenie kosztów wytwarzania energii. 

W porównaniu z projektem opublikowanym w 2024 r. szczególnej uwadze poddano m.in.: działania w obszarze zwiększenia wykorzystania potencjału odnawialnych źródeł energii i magazynowania, bardziej dynamicznej elektryfikacji sektora elektroenergetyki i ciepłownictwa, termomodernizacji i pokrycia potrzeb cieplnych w gospodarce, dekarbonizacji przemysłu oraz obniżenia emisji gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń do atmosfery. 

Wdrożenie aKPEiK ma na celu przeprowadzenie transformacji energetyczno-klimatycznej, jednak bardzo ważne są także aspekty ekonomiczne i społeczne planowanych działań, w szczególności to, by systemowo obniżyć ceny energii, obniżyć poziom ubóstwa energetycznego i zapadalność na choroby związane z zanieczyszczeniem powietrza, a jednocześnie wzmocnić konkurencyjność przemysłu i dynamikę wzrostu gospodarki. 

Dwa scenariusze działań  

Aktualizacja dokumentu przedstawia dwa scenariusze klimatyczno-energetyczne w perspektywie 2040 r. – scenariusz aktywnych działań rządu, nazywany WAM (ang. with additional measures) oraz scenariusz business as usual (biznes jak zwykle), nazywany WEM (ang. with existing measures).  

Scenariusz WEM przewiduje zużycie węgla kamiennego zgodne ze złożonym wnioskiem notyfikacyjnym​ czy redukcję emisji gazów cieplarnianych – o 43,3% w stosunku do 1990 r. Scenariusz WAM zakłada natomiast wdrażanie nowych instrumentów polityki klimatyczno-energetycznej, z założeniem przyspieszenia dekarbonizacji w sposób budujący siłę naszej gospodarki, jego główne założenia to: 

• Spadek kosztów wytwarzania energii o 11% w 2030 r. i 31% w 2040 r. 
• Spadek emisji gazów cieplarnianych do 2030 r. ​o 53,9%. 
• Produkcja energii elektrycznej z OZE na poziomie 51,8%​​ w 2030 r. i 79,8%​ w 2040 r. 
• Spadek import paliw kopalnych o 37% do 2040 r.  
• Poprawa jakości powietrza do 2030 r., m.in. poprzez spadek zanieczyszczeń PM2,5 o 66% i amoniaku NH3 o17%. 

Scenariusz WAM ma na celu pokazanie potencjału możliwego do osiągnięcia w poszczególnych sektorach gospodarki, przy zastosowaniu nowych narzędzi, rozwiązań legislacyjnych i dodatkowych inwestycji.  

KPEiK to największy projekt modernizacyjny po 1989 r. Dzięki niemu obniżymy ceny energii dla gospodarstw domowych dwucyfrowo, w 2035 r. aż o 18%, a w 2040 r. o 27% – mówiła wiceministra Urszula Zielińska. 

Jak dodała wiceministra, dodatkowo do 2030 r. nakłady na badania i rozwój zwiększą się dwu i półkrotnie, do 2,5% PKB w 2030 r.  

Przeczytaj także: Wyśrubowane cele polityki klimatycznej krytykowane przez sektor rolnictwa i producentów żywności. Za mało środków i za dużo obciążeń

Źródło: www.gov.pl/web/klimat

Last Updated on 29 lipca, 2025 by Krzysztof Kotlarski