Startupy w Ukrainie rozwijają się mimo wojny. Inwestycje w wysokie technologie mogą pomóc w odbudowie ukraińskiej gospodarki
Ukraina zajęła 42. miejsce w rankingu „Global Startup Ecosystem Index 2025” przygotowanym przez platformę Startup Global. Uzyskała wysoką dynamikę wzrostu na poziomie 26,22 proc., co oznacza awans o cztery pozycje w porównaniu do 2024 roku. Mimo trudnej sytuacji związanej z pełnoskalową wojną z Rosją uruchamiane są nowe projekty wspierające innowacje, w tym m.in. park naukowy dla start-upów czy też platforma Brave1.
– W warunkach wojny startupy w Ukrainie, jak i w Polsce, rozwijają się dość dobrze. Jest to związane przede wszystkim z większą dynamiką absorpcji środków międzynarodowych czy możliwości współpracy. Instytucje państwowe z reguły wymagają więcej zezwoleń i innych procedur administracyjnych przy nawiązywaniu współpracy z partnerami zagranicznymi, a startupy w tej kwestii są bardziej dynamiczne – mówi agencji Newseria Mateusz Białas, dyrektor przedstawicielstwa Polskiej Akademii Nauk w Kijowie.
Jak wynika z raportu Civitta i u.ventures „Scaling Up: Accelerating Ukraine’s Tech Sector”, w ubiegłym roku w Ukrainie działało 2,6 tys. start-upów, a ich wartość potroiła się od 2020 roku. Podział branżowy ukraińskich startupów odzwierciedla trendy światowe i obejmuje m.in. e-commerce, fintech, edtech, agritech, a także health- i militarytech.
– Startupy w Ukrainie i ich ekosystem działają dość dobrze. Są to z reguły dobrze zorganizowane zespoły młodych, bardzo dobrze wykształconych osób, które czasami naprawdę czynią cuda, szczególnie jeśli chodzi o nowe technologie czy technologie dronowe. Są również bardzo zainteresowani rozwojem współpracy z partnerami zagranicznymi – podkreśla Mateusz Białas.
Jak wynika z analizy „Global Startup Ecosystem Index 2025”, do najbardziej imponujących start-upów z ukraińskimi korzeniami należą People.ai, Grammarly, Gitlab i Ahrefs. Istotną rolę w ich sukcesach odegrali utalentowani programiści, spośród których wielu pracuje zdalnie bądź są zatrudniani przez zagraniczne firmy. Znaczna część z nich decyduje się na tworzenie własnych przedsięwzięć.
W świetle raportu Civitta i u.ventures 12 proc. start-upów musiało zakończyć swoją działalność w związku z pełną inwazją Rosji na Ukrainę. Powodami były m.in. utrata rynku zbytu w Ukrainie, utrata zasobów kapitałowych, brak możliwości ekspansji zagranicznej, brak możliwości operacyjnych czy też utrata środków na produkcję. 45 proc. start-upów określiło swoją sytuację jako złą lub bardzo złą, a 38 proc. jako dobrą lub bardzo dobrą. Co istotne, większość z nich jest zainteresowana udziałem w procesie odbudowy ukraińskiej gospodarki.
– Narodowa Akademia Nauk Ukrainy uruchomiła właśnie nowy projekt pod nazwą Academ.City. Będzie to park naukowy obejmujący startupy i inne przedsiębiorstwa tworzące innowacje. Proces jest w toku. Współpracujemy z władzami miasta, ministerstwem i działamy – mówi dr Anatoly Zagorodny, prezes Narodowej Akademii Nauk Ukrainy.
Projekt Academ.City jest realizowany przez Centrum Nauki i Techniki Akademickiego Uniwersytetu Kijowskiego przy wsparciu Narodowej Akademii Nauk Ukrainy, Ministerstwa Edukacji i Nauki Ukrainy, Państwowej Administracji Miejskiej w Kijowie oraz Berlińskiego Parku Technologicznego Adlershof. Skupia się on na technologiach deep tech w zakresie m.in. biotechnologii, zielonej energii, komputerach kwantowych, sztucznej inteligencji, nanotechnologii czy też innowacyjnych materiałów syntetycznych. Projekt zrzesza 13 instytutów badawczych, 35 placówek, około 2,4 tys. doktorów nauk ścisłych i około 14 tys. badaczy.
– Przygotowujemy naszą propozycję dotyczącą odbudowy gospodarki w oparciu o wysokie technologie. Przygotowaliśmy też i przekazaliśmy rządowi naszą koncepcję tego, jak należy podejść do tego tematu. Jesteśmy również zaangażowani w rozwiązywanie bardzo praktycznych problemów, szczególnie w zakresie naszych elektrowni atomowych czy wysokich technologii komunikacyjnych. Rozpoczęliśmy badania nad sztuczną inteligencją i technologiami oraz materiałami kwantowymi – podkreśla dr Anatoly Zagorodny.
W 2024 roku Ministerstwo Edukacji i Nauki Ukrainy uruchomiło projekt pilotażowy mający na celu utworzenie sieci szkół start-upów – inkubatorów – akceleratorów zlokalizowanych w instytucjach szkolnictwa wyższego i instytucjach badawczych. Inicjatywa ma na celu stworzenie ekosystemu innowacji wspierającego tworzenie, rozwój i skalowanie start-upów poprzez komercjalizację badań naukowych, zaangażowanie inwestorów na wczesnym etapie, a także zapewnienie wsparcia finansowego i eksperckiego. Do projektu dołączyły wiodące ukraińskie uniwersytety i placówki badawcze, w tym m.in. Państwowy Uniwersytet „Kijowski Instytut Lotniczy”, Kijowski Uniwersytet Akademicki, Ukraiński Uniwersytet Katolicki, Kijowska Szkoła Ekonomiczna czy też Uniwersytet Narodowy „Politechnika Lwowska”.
– Start-upy, ale też badania, które prowadzimy w naszych instytutach, są bardzo ważne dla obronności. W akademii mamy specjalny program dotyczący bezpieczeństwa i obrony naszego kraju – mówi prezes Narodowej Akademii Nauk Ukrainy.
Jedną z najważniejszych ukraińskich inicjatyw jest Brave1, wieloagencyjna platforma stworzona przez ukraiński rząd. Wspiera ona innowacje w dziedzinie technologii obronnych poprzez zapewnienie finansowania, koordynacji i wiedzy technicznej. Innym ważnym programem jest Ukrainian Startup Fund, który finansuje przedsięwzięcia mające potencjał zarówno w czasie wojny, jak i w przyszłej odbudowie kraju.
– W kontekście najpilniejszych potrzeb ukraińskiej nauki oraz innowacji konieczne jest wprowadzenie pewnych zmian w przepisach, aby zapewnić start-upom i innowacyjnym firmom możliwość korzystania z wyników naszych badań. Staramy się więc przekazywać nasze propozycje dla procesów legislacyjnych – tłumaczy dr Anatoly Zagorodny.
Przeczytaj także: Naukowcy z zagranicy mogą być siłą napędową polskiej nauki. Przekłada się to na lepsze wyniki i większe szanse na granty
Źródło: biznes.newseria.pl
Last Updated on 14 października, 2025 by Krzysztof Kotlarski