Ewolucja branży budowlanej w obliczu wyzwań klimatycznych. Artur Popko, Prezes Zarządu, Budimex
Osiągnięcie ambitnych celów unijnych, m.in. w kontekście mobilności, wymaga sukcesywnego ogłaszania inwestycji i stabilnie płynącego strumienia środków. Jeśli chcemy mówić o realnym rozwoju, sytuacja z KPO nie powinna się powtórzyć – mówi Artur Popko, Prezes Budimeksu.
Jakie główne wyzwania i zmiany napotkała branża budowlana w 2023 roku?
Rok 2023 przyniósł częściową stabilizację po pandemii i wybuchu wojny w Ukrainie. Branża zmagała się z inflacją i trudnościami w budowie portfela inwestycji. Mimo to, zanotowano jednocyfrowy wzrost produkcji budowlanej, szczególnie w infrastrukturze, choć niektóre segmenty, takie jak budownictwo mieszkaniowe, doświadczały spadków. W zakresie waloryzacji dużych kontraktów publicznych na pewno wykonaliśmy duży krok naprzód w porównaniu z rokiem poprzednim. Brak finansowania inwestycji kolejowych i walka o pozyskanie nowych kontraktów w budownictwie infrastrukturalnym z nowymi podmiotami skomplikowały rynek. Na kolejne miesiące patrzymy z umiarkowanym optymizmem, jednak dla branży to nie będzie czas wolny od wyzwań.
Jakie były konsekwencje braku źródeł finansowania części kontraktów budowlanych?
Brak finansowania inwestycji kolejowych i walka o nowe kontrakty infrastrukturalne skomplikowały sytuację. Pojawiły się poważne przestoje w ogłaszaniu postępowań, m.in. w segmencie kolejowym. Niemniej widzimy pozytywne zmiany, jak uruchomienie pod koniec 2023 roku środków z KPO, które powinny ożywić inwestycje kolejowe. Dla przyszłości branży istotne jest to, co wydarzy się w otoczeniu regulacyjnym, szczególnie w zamówieniach publicznych. Kryzys odbił się na kondycji wielu firm. Obecnie, gdy inwestycje są odblokowywane, rywalizacja zaostrza się, co odbija się m.in. na marżowości projektów. Do tego polskie spółki muszą coraz częściej walczyć o kontrakty z podmiotami spoza UE. Bez rozwiązań systemowych, takich jak certyfikacja wykonawców, możemy być świadkami jeszcze większego załamania w branży niż to było obserwowane w ostatnich latach. Osobnym wątkiem jest ciągłość finansowania projektów i ogłaszania przetargów przez dużych zamawiających publicznych i samorządy. Osiągnięcie ambitnych celów unijnych m.in. w kontekście mobilności, wymaga sukcesywnego ogłaszania inwestycji i stabilnie płynącego strumienia środków. Jeśli chcemy mówić o realnym rozwoju, sytuacja z KPO nie powinna się powtórzyć.
„Zrealizowaliśmy pierwsze inwestycje w segmencie OZE jako deweloper, w tym ukończyliśmy budowę farmy wiatrowej o mocy 7 MW”
Jakie są perspektywy i plany na przyszłość w branży?
Mimo wyzwań, branża patrzy w przyszłość z umiarkowanym optymizmem. Dla nas kluczowe będzie efektywne zarządzanie kosztami, innowacje i ekspansja geograficzna. Również zielony rozwój i inwestycje w OZE stanowią ważny kierunek rozwoju. Fundamentem działalności Budimex pozostaje budownictwo w Polsce, jednak nasza oferta jest znacznie bardziej kompleksowa. Bilans roku zamykamy z ponad 150 podłączonymi do sieci stacjami ładowania samochodów elektrycznych. Zrealizowaliśmy pierwsze inwestycje w segmencie OZE, w tym ukończyliśmy budowę farmy wiatrowej o mocy 7 MW. Kolejna inwestycja, tym razem fotowoltaiczna o mocy 14 MW, jest w trakcie budowy. Warto wspomnieć również o skutecznej ekspansji geograficznej. Realizujemy projekty generalnego wykonawstwa w Niemczech, Czechach i na Słowacji i rozpoczynamy kontrakt na budowę linii kolejowej „Rail Baltica” na Łotwie, o wartości blisko 4,9 mld zł. Pod koniec poprzedniego roku podpisaliśmy pierwszy kontrakt w Czechach, o wartości 113 mln zł. Jest to kontrakt hydrotechniczny, w ramach którego powstanie m.in. zapora o długości 146 metrów. Co więcej wartość kontraktów w tzw. „poczekalni” w Czechach i na Słowacji przekracza 3 mld zł.
Czego oczekujecie od rynku budowlanego w tym roku?
Ważna jest poprawa warunków waloryzacyjnych w przetargach samorządowych. Zależy nam, by proces waloryzacji był wyłącznie receptą na nadzwyczajne zwyżki kosztów, a nie stał się narzędziem do ratowania firm zaniżających ceny w ofertach przetargowych. W wielu przetargach widzimy, że firmy, które nie mają odpowiedniego potencjału i doświadczenia w Polsce, w tym podmioty spoza Unii Europejskiej, składają o wiele niższe oferty cenowe niż doświadczeni wykonawcy, działający na naszym rynku od wielu lat. Zdarzały się przypadki, że tak rażąco niskie w naszej ocenie oferty były wybierane jako najkorzystniejsze. Na 20 ostatnich przetargów na budowę odcinków dróg ekspresowych, w 35% z nich wybrane zostały takie właśnie oferty.
„Budownictwo generuje obecnie blisko 40 proc. globalnej emisji – to więcej niż transport. Wdrażanie zielonych rozwiązań nie jest już tylko kwestią odpowiedzialności – to także warunek dostępu do finansowania”
Czy branża budowlana radzi sobie z wyzwaniami związanymi ze zmianami klimatycznymi?
Budownictwo generuje obecnie blisko 40 proc. globalnej emisji – to więcej niż transport. Wdrażanie zielonych rozwiązań nie jest już tylko kwestią odpowiedzialności – to także warunek dostępu do finansowania oraz generowania przewag w walce o nowe zlecenia. W naszej strategii zadeklarowaliśmy osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. Skala zmian, których należy dokonać jest ogromna – czas najwyższy, by deklaracje przekuć w działanie.
„Żeby zmienić obraz branży budowlanej jako przyszłego pracodawcy powinniśmy w większym zakresie wykorzystywać robotykę, AI, druk 3D”
Jakie nowe technologie i innowacje są obecnie wdrażane w branży budowlanej?
Żeby zmienić obraz branży budowlanej jako przyszłego pracodawcy powinniśmy w większym zakresie wykorzystywać innowacyjne rozwiązania, robotykę, AI, druk 3D i wiele innych. Innowacje niestety kosztują. Tym samym my, jako branża, powinniśmy w nie inwestować, a zamawiający powinni zacząć oceniać oferty wykonawców także pod tym kątem.
Jakie zmiany zachodzą w zakresie zatrudnienia i kompetencji pracowników w branży budowlanej?
Budownictwo potrzebuje rąk do pracy. Automatyzacja i innowacje to trend sam w sobie, jednak nie rozwiążą problemów kadrowych, nie zastąpią doświadczenia i wiedzy, które mają w naszym fachu niebagatelne znaczenie. Ogłoszone plany inwestycyjne i fundusze unijne do 2030 roku dla Polski mają wartość blisko biliona złotych. To dla naszego kraju pozytywna perspektywa, ale też potrzeba zabezpieczenia zasobów ludzkich. Dlatego podpisaliśmy umowy z ponad 40 szkołami wyższymi i technicznymi o współpracy. Działamy na rzecz pozytywnego wizerunku branży w oczach młodego pokolenia i będziemy intensyfikować te działania w najbliższym czasie.
Artur Popko – Prezes Zarządu, Budimex
Absolwent Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Białostockiej o specjalności Budownictwo Komunikacyjne. W latach 2000 – 2002 pracował jako Inżynier Budowy w Przedsiębiorstwie Drogowo-Mostowym Olecko, następnie do 2004 roku kierował realizacją jednego z największych projektów infrastrukturalnych – budową autostrady A2 z ramienia firmy NCC Polska. Od połowy 2004 roku związany z firmą Budimex Dromex, gdzie pełnił funkcję kierownika budowy, a następnie kontraktu. W roku 2009 awansował na stanowisko Dyrektora Rejonu. Od roku 2011 dyrektor Budownictwa Komunikacyjnego. W 2014 roku objął funkcję dyrektora Budownictwa Infrastrukturalnego Budimeksu SA. Od 2019 roku Wiceprezes firmy i Dyrektor Operacyjny. Od 2021 r. Prezes Grupy Budimex SA.
Last Updated on 8 lipca, 2024 by Anastazja Lach