Jakie wyzwania stoją na drodze zrównoważonego rozwoju? Rozmowa z Robertem Grey, wydawcą magazynu „biznes & EKOLOGIA”
W ostatnich latach coraz większą wagę przywiązuje się do roli zrównoważonego rozwoju w dużym biznesie, poprzez wprowadzenie wskaźników ESG (Environmental, Social Responsibility, Corporate Governance), czyli Środowisko, Społeczna odpowiedzialność, Ład korporacyjny. Coś, na co czekaliśmy tak długo staje się nareszcie faktem, bo wielkie korporacje zostały zobowiązanie do raportowania swojej działalności według tego modelu, na podstawie dyrektywy Unii Europejskiej z kwietnia 2021 roku. W rezultacie tego, otrzymujemy namacalny obraz wpływu działalności firm na środowisko naturalne i społeczeństwa, a także poznajemy sposób zarządzania tymi przedsiębiorstwami. Z jednej strony ESG może wpływać na ograniczenia rozwoju firm zarządzanych według starych modeli, nie zawsze korzystnych dla otoczenia, jednak z drugiej, może pomóc im w budowaniu bardziej pozytywnego wizerunku i zaufania klientów czy inwestorów.
Czy chodzi tu tylko o czynniki wizerunkowe, czy o coś więcej?
Oprócz oczywistych korzyści wizerunkowych, aspekty ESG są również istotne z punktu widzenia ryzyka. Firmy, które nie biorą pod uwagę aspektów środowiskowych i społecznych w swojej działalności, narażają się na ryzyko konfliktów z klientami i społeczeństwem, a także na kontrole regulacyjne. Z kolei, brak odpowiedniego zarządzania, podejmowania decyzji etycznych i transparentnego raportowania, może prowadzić do negatywnych skutków finansowych dla tych firm. Obserwujemy więc pozytywne zjawisko, gdzie coraz więcej przedsiębiorstw zaczyna uwzględniać aspekty ESG w swoich strategiach biznesowych i operacyjnych, nie tylko z obowiązku, ale również z dojrzałości. Firmy, które skutecznie integrują aspekty ESG w swojej działalności, mogą lepiej przyciągnąć inwestorów, którzy szukają przedsiębiorstw zrównoważonych, a tym samym zwiększyć swoją wartość rynkową.
Czyli jest to szansa, a jakie kryją się tu wyzwania?
Na pewno ESG wymaga fundamentalnej zmiany sposobu, w jaki firmy działają, myślą i podejmują decyzje, jednak aby wdrożyć ESG w sposób efektywny, muszą osadzić go w swojej kulturze korporacyjnej i zintegrować ze wszystkimi aspektami swojej działalności. To oznacza, że powinny mieć zintegrowany system zarządzania, który pozwoli na bieżąco monitorować kwestie związane z ESG. Taki system powinien uwzględniać wszystkie obszary działalności firmy, a więc łańcuchy dostaw, procesy produkcyjne, inwestycje, zatrudnienie oraz relacje z interesariuszami.
Czy firmy są gotowe na wprowadzenie takich zmian do swojej wewnętrznej kultury?
Osadzenie ESG w kulturze korporacyjnej oznacza, że kwestie związane z ekologią, społeczeństwem i dobrymi praktykami zarządzania powinny być częścią DNA firmy, stanowić jej wartości, być jej misją. Wdrażanie ESG w praktyce, oznacza również wspieranie inicjatyw związanych z ochroną środowiska i społeczności tam zamieszkujących, a także podejmowanie działań, które pomogą w osiąganiu celów zrównoważonego rozwoju. Wewnętrzna kultura korporacyjna nie ma wyjścia, musi się o te aspekty po prostu wzbogacić.
Czy są to procesy opłacalne?
Dzisiaj dobrze zintegrowane ESG, pozwala firmom na osiągnięcie przewagi konkurencyjnej na rynku. Firmy, które wdrażają zrównoważone praktyki, cieszą się większą reputacją i zaufaniem wśród swoich interesariuszy, a także są bardziej odporne na kryzysy. Pokazała to Pandemia COVID-19, która uwydatniła znaczenie ESG i wywarła ogromny wpływ na sposób, w jaki firmy prowadzą swoją działalność. Kryzys potwierdził, że trzeba poświęcać więcej uwagi zdrowiu i bezpieczeństwu swoich pracowników, wspierać swoje lokalne społeczności oraz wdrażać zrównoważone praktyki. Firmy, które wcześniej nie przywiązywały wagi do tych zagadnień musiały szybko zmienić swoje podejście. Te, które wykazały się odpornością i „zwinnością” biznesową, dostarczały niezbędne produkty i usługi jednocześnie dbając o bezpieczeństwo swoich pracowników, zostały uznane za przykłady i wyszły z kryzysu w lepszej kondycji niż ich konkurenci. W efekcie firmy te są bardziej atrakcyjne dla inwestorów, którzy coraz częściej szukają okazji inwestycyjnych przynoszących nie tylko zysk finansowy, ale również przyczyniają się do rozwoju społecznego i ochrony środowiska.
Jak do tego zagadnienia powinni podejść mniejsi gracze?
ESG to coraz popularniejszy „temat” w świecie biznesu, a wdrożenie zrównoważonych praktyk stało się kluczowe dla firm, które planują osiągnąć sukces w dłuższym okresie czasu. Warto jednak zauważyć, że ESG to nie tylko obowiązek dużych korporacji. MŚP (Małe i Średnie Przedsiębiorstwa), na pewno odegrają w przyszłości kluczową rolę w promowaniu ESG. Właśnie te firmy są bardziej dynamiczne i mogą szybciej wprowadzać zmiany.
Czy motywy etyczne są wystarczającym argumentem?
Wdrażanie zrównoważonych praktyk biznesowych, to nie tylko kwestia moralności, ale przede wszystkim ekonomicznej racjonalności. Firmy, które wdrażają ESG w swojej strategii biznesowej, często osiągają lepsze wyniki finansowe, a ich wartość rynkowa ciągle rośnie. Badania wykazują, że inwestorzy coraz częściej biorą pod uwagę czynniki zrównoważonego rozwoju przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. Wpływ na to ma m.in. zwiększająca się świadomość społeczna i rosnące oczekiwania dotyczące odpowiedzialności biznesowej. Dlatego też MŚP, które podejmują kroki w celu wdrożenia zrównoważonych praktyk, mogą zyskać przewagę konkurencyjną i pozyskać nowych klientów. Takim przykładem może być dzisiaj branża turystyczna, w której coraz większa liczba klientów poszukuje ofert zrównoważonych i ekologicznych. Firmy, które wdrażają takie rozwiązania, przyciągają coraz to nowych klientów i zyskują bardziej pozytywną opinię w branży.
Wizerunek jest ważny, ale pozostaje jeszcze kwestia kosztów.
Wielu inwestorów i wiele instytucji finansowych preferuje lokowanie kapitału w firmy, które prowadzą działalność zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Ponadto, wiele funduszy i programów wsparcia skierowanych jest specjalnie do MŚP, które wdrażają innowacyjne rozwiązania związane z ochroną środowiska i promocją odpowiedzialności społecznej. Wnioski płynące z powyższych rozważań są jednoznaczne: Firmy, które chcą osiągnąć długoterminowy sukces, muszą wdrożyć ESG w swojej kulturze biznesowej i zintegrować je z całą swoją działalnością. Oznacza to, że decyzje biznesowe powinny być podejmowane w sposób zgodny z wartościami i misją firmy, a każdy aspekt działalności powinien być monitorowany pod kątem zrównoważonego rozwoju. Wdrożenie ESG wymaga więc czasu i wysiłku, ale wartości jakie niesie ze sobą ta koncepcja, przewyższą z pewnością te koszty.
Jak ESG jest postrzegany w innych sektorach, np. w sektorze szkolnictwa wyższego, który znasz równie dobrze?
Polskie uczelnie wyższe odgrywają ważną rolę w przekazywaniu wiedzy na temat ESG, kładą duży nacisk na społeczną odpowiedzialność oraz zrównoważony rozwój, włączając te wartości do swojej działalności edukacyjnej i społecznej. Wykładowcy zapewniają profesjonalną edukację, w tym klimatyczną, która staje się coraz bardziej nieodzowna dla przyszłych pokoleń. W przeszłości, korporacje traktowały CSR (Corporate Social Responsibility) czyli Społeczną Odpowiedzialność Biznesu, jako element marketingowy lub nieistotny szczegół zaangażowania społecznego, ale dzisiaj ESG stało się kluczowym elementem prowadzenia biznesu i angażowania się w życie społeczne. ESG jest bardzo szerokim zagadnieniem, które ściśle wiąże się z walką ze zmianami klimatu i budowaniem nowoczesnej, niskoemisyjnej i wydajnej gospodarki. Jest to więc trend o zasięgu globalnym, który nabiera coraz większego znaczenia, a transformacja energetyczna, innowacyjność i wprowadzenie ładu korporacyjnego stanowią wyzwanie, ale także ogromną szansę dla polskich firm, aby w sposób uporządkowany i zaplanowany przystosować się do zmiennych warunków rynkowych. Uczelnie wyższe mają zadanie nie tylko nas do tego przygotować, ale również mieć w tym własny udział.
Co masz na myśli?
Tak jak w zarządzie każdego innego sektora, liderzy uczelni wyższych, chcą działać zgodnie z zasadami ESG, gdyż postepowanie takie, nie tylko stanowi część wspólnego dobra, ale także jest postrzegane przez środowisko akademickie, jako nieodzowny element strategicznego rozwoju, który pozwoli odnieść długoterminowy sukces. Uczelnie własnym postępowaniem muszą pokazywać kierunek działań pod względem strategii środowiskowej, społecznej i zarządzania, co jest równie istotne pod względem atrakcyjności dla studentów, wykładowców i pracowników. Każdy z nas chce być częścią organizacji, która funkcjonuje właściwie w ramach transparentnych działań ukierunkowanych społecznie w strategii ESG.
Co możesz powiedzieć o waszej działalności wydawniczo-edukacyjnej jaką prowadzi magazyn „biznes & EKOLOGIA”?
Redakcja magazynu „biznes & EKOLOGIA” jest od dawna świadoma omawianych kwestii, śledziła te wyzwania na bieżąco i od początku swojej 26 letniej działalności, poruszała te tematy w kolejnych publikacjach. Na łamach Magazynu dawaliśmy możliwość wypowiedzi osobom z różnych branż i dziedzin, szerząc w ten sposób wiedzę i poglądy na temat zrównoważonego rozwoju, prezentowane poprzez zróżnicowane stanowiska i opinie. Drukowany Magazyn oraz portal informacyjny o tej samej nazwie, przekazują na bieżąco wskazówki dotyczące nie tylko profesjonalnego zarządzania firmami, ale również ostrzega przed wyzwaniami związanymi z transformacją biznesu w kierunku standardów ESG. Magazyn „biznes & EKOLOGIA” jest Patronem Medialnym licznych Targów, Konferencji i Sympozjów Naukowych w kraju i zagranicą, gdzie wątek zrównoważonego rozwoju przewija się niezmiennie w każdej dziedzinie naszej gospodarki, działalności biznesowej, w tym samorządowej i politycznej.
Robert Grey jest byłym wiceministrem spraw zagranicznych, ekspertem ds. stosunków międzynarodowych i dyplomacji ekonomicznej oraz budowy partnerstw publiczno-prywatnych. Jako wydawca magazynu „biznes & EKOLOGIA” wzmacnia dialog zależnych obszarów biznesu i środowiska. Obecnie pełni funkcję kanclerza Uniwersytetu Warszawskiego.
Last Updated on 28 września, 2023 by Anastazja Lach