ESG drogą do zdrowych, inkluzywnych miast
W obliczu rosnących wyzwań związanych z urbanizacją, zmianami klimatycznymi i potrzebami społecznymi, władze miast na całym świecie szukają sposobów na tworzenie przestrzeni, które odpowiadają zarówno na potrzeby społeczeństwa jak i środowiska. ESG stanowi kluczowe narzędzie tej transformacji.
W 2030 r. aż 60 proc. ludności świata będzie zamieszkiwać miasta, wynika z danych ONZ. Z tego powodu niezwykle ważne staje się zwrócenie uwagi na jakość nowo budowanych miast, oraz kwestia zarządzania i przebudowywania już istniejących. Czynniki ESG odgrywają coraz większą rolę w realizacji współczesnych wyzwań urbanistycznych. Władze miejskie na całym świecie dostrzegają, że skuteczna rewitalizacja przestrzeni w metropoliach wymaga zintegrowanego podejścia, które łączy troskę o środowisko, potrzeby społeczne oraz transparentność i odpowiedzialność w zarządzaniu. Działania oparte na zasadach ESG przynoszą wymierne korzyści, takie jak poprawa jakości powietrza, zwiększenie efektywności energetycznej budynków, a także budowanie silniejszych więzi społecznych. Inicjatywy te często realizowane są przez współpracę miast, rządów, firm oraz lokalnych społeczności, co pozwala na skuteczniejsze wykorzystanie zasobów i lepsze dopasowanie inicjatyw do potrzeb mieszkańców.
Naturalnie w mieście
Projekty rewitalizacyjne, czyli takie, które w założeniu mają przywrócić nieużywany bądź zdegradowany fragment tkanki miejskiej, są przykładem wdrożenia aspektu środowiskowego ESG. Promują one stosowanie ekologicznych technologii, które zmniejszają zużycie zasobów naturalnych i ograniczają emisję dwutlenku węgla oraz innych gazów cieplarnianych. Wprowadzenie zieleni w formie np. parków, zielonych dachów czy ogrodów miejskich, wspiera bioróżnorodność i przeciwdziała występowaniu efektu miejskich wysp ciepła. Interesującym przykładem jest ekologiczny park w warszawskiej dzielnicy Ursus, zrealizowany na terenie dawnej fabryki ciągników. Na terenie EKOparku zastosowano szereg proekologicznych rozwiązań takich jak latarnie zasilane solarnie czy plac zabaw wykonany z naturalnych materiałów. Niecki bioretencyjne umożliwiają natomiast zatrzymywanie wody deszczowej, która zamiast trafiać do kanalizacji, wykorzystywana jest do nawadniania roślin. Podobną funkcję spełnia także przepuszczalna nawierzchnia ścieżek, wykonana z materiałów mineralnych. Dodatkowo aż 70 proc. powierzchni parku to tereny biologicznie czynne, sprzyjające bytowaniu owadów oraz małych zwierząt.Innym rodzajem działań, które poprawiają lokalny mikroklimat i adaptują miasta do zmian klimatycznych, jest renaturyzacja rzek czy tworzenie systemów retencji wody. Zintegrowanie tych rozwiązań z infrastrukturą miejską pozwala na budowanie przestrzeni odpornych na ekstremalne zjawiska pogodowe, takich jak gwałtowne ulewy czy susze. Jedną z najpopularniejszych inicjatyw tego w ostatnich miesiącach jest plan ,,odkrycia” niewielkich łódzkich cieków – Łódki, Lamusa i Jasienia, a także zagospodarowanie terenów wokół większej rzeki Ner. W przypadku pierwszych trzech rzek głównym celem jest przywrócenie ich na powierzchnię, ponieważ obecnie niosą minimalne ilości wody.
Zaproszenie dla wszystkich
ESG to nie tylko kwestia dbania o środowisko naturalne, lecz także o społeczeństwo. Aspekt społeczny ESG koncentruje się na poprawie jakości życia mieszkańców i użytkowników miast poprzez wspieranie integracji społecznej i tworzenie przestrzeni sprzyjających interakcjom. Rewitalizacja przestrzeni uwzględnia więc potrzeby osób z niepełnosprawnościami, seniorów oraz rodzin z dziećmi, poprzez zapewnienie im odpowiedniego dostępu do infrastruktury. Wprowadzenie przestrzeni wspólnych, takich jak place, ścieżki spacerowe czy centra kultury, sprzyja budowaniu więzi między mieszkańcami różnych grup wiekowych i społecznych.
Przykładem uwzględnienia społecznego aspektu ESG w projektowanej inwestycji jest przebudowa Placu Wolności w Poznaniu. Projekt uwzględnił potrzeby mieszkańców – utworzono szerokie chodniki dostosowane do wymagań osób z niepełnosprawnościami, a także miejsca relaksu z zadaszonymi ławkami, które zapewniają komfort seniorom i rodzinom z dziećmi. Powstała także interaktywna fontanna, która latem przyciąga dzieci i dorosłych, oraz interesujące przestrzenie do organizacji wystaw, koncertów i wydarzeń kulturalnych. Dzięki temu Plac Wolności stał się nie tylko wizytówką miasta, ale także miejscem, które łączy mieszkańców i sprzyja spotkaniom.
ESG kluczem do rozsądnego zarządzania
Z kolei aspekt zarządzania, czyli „governance” za skrótu ESG, gwarantuje, że procesy rewitalizacji są transparentne i oparte na współpracy między różnymi sektorami. Projekty zgodne z zasadami ESG wymagają jasnych procedur oraz otwartej komunikacji z mieszkańcami, inwestorami i organizacjami pozarządowymi. Kluczowym elementem jest uwzględnienie opinii lokalnych społeczności na etapie projektowania i realizacji inwestycji. Współpraca między samorządami, sektorem prywatnym i organizacjami społecznymi pozwala na bardziej efektywne wykorzystanie zasobów oraz zapewnia kompleksowe podejście. Monitoring i raportowanie efektów działań, takich jak ocena wpływu środowiskowego czy analiza postępów w poprawie jakości życia mieszkańców, pozwalają na bieżące doskonalenie projektów i ich zgodności z celami ESG. Ciekawym przykładem jest park linearny na warszawskich Bielanach. Zieleń odgrywa w nim główną rolę – okolicę zdobią tysiące metrów kwadratowych krzewów, bylin i ozdobnych traw. Koncepcja parku uwzględniała opinie wyrażone przez mieszkańców, którzy mieli szansę wziąć udział w konsultacjach społecznych w 2017 r. Dynamiczny rozwój miast sprawia, że w obliczu wyzwań środowiskowych i społecznych kluczowe staje się zintegrowane podejście do ich rewitalizacji. Projekty realizowane w duchu ESG pokazują, że zrównoważona rewitalizacja przestrzeni miejskich to nie tylko odpowiedź na wyzwania współczesności, ale także sposób na poprawę jakości życia mieszkańców. Dzięki połączeniu innowacyjnych rozwiązań ekologicznych, społecznej odpowiedzialności oraz transparentnego zarządzania, powstają miejsca, które sprzyjają harmonii między człowiekiem a naturą z korzyścią dla wszystkich.
Gabriela Duthel
Źródło: akademiaesg.pl
Przeczytaj także: Propozycje uproszczenia unijnego ESG dla przedsiębiorstw są spodziewane już w lutym
Last Updated on 29 stycznia, 2025 by Elżbieta Wieleba