Finansowanie działań zrównoważonych nadal dużym wyzwaniem dla polskich firm
Jak wynika z najnowszego raportu Ayming Międzynarodowy Barometr ESG, 61% objętych obowiązkiem raportowania przedsiębiorstw w Polsce już spełnia wymogi dyrektywy CSRD, a kolejne 31% deklaruje, że zrobi to w ciągu roku. Mimo widocznego postępu wiele firm wciąż zmaga się z wyzwaniami, takimi jak chociażby wysokie koszty wdrożenia nowych standardów raportowania czy finansowanie szerzej pojętych działań związanych ze zrównoważonym rozwojem.
Dyrektywa CSRD od 2025 roku rozszerzyła obowiązek raportowania ESG na firmy spełniające co najmniej dwa z trzech kryteriów: zatrudnienie powyżej 250 pracowników, przychody przekraczające 50 mln EUR lub aktywa o wartości 25 mln EUR. W tym samym czasie Europa podejmuje kroki mające na celu uproszczenie wymogów – inicjatywa legislacyjna Omnibus ma ujednolicić zasady raportowania ESG i ograniczyć bariery administracyjne, umożliwiając firmom skuteczniejsze wdrażanie zrównoważonych działań.
Jak na tym tle wygląda przygotowanie przedsiębiorstw do spełnienia nowych regulacji? Jakie są największe wyzwania związane z wdrożeniem standardów raportowania wymaganych przez dyrektywę CSRD? Jak firmy finansują zrównoważoną transformację? Odpowiedzi na te pytania można znaleźć w najnowszym raporcie Ayming pt. Międzynarodowy Barometr ESG, w którym autorzy analizują szeroko pojęte aspekty zrównoważonego rozwoju w polskich i europejskich firmach.
Dyrektywa CSRD: Jak polskie i europejskie przedsiębiorstwa dostosowują się do nowych wymogów?
Dane wskazują, że 60% badanych europejskich firm spełnia już wymogi dyrektywy CSRD, a kolejne 30% aktywnie pracuje nad ich wdrożeniem. W Polsce odsetek badanych przedsiębiorstw, które dostosowały się do regulacji, wynosi 61%, natomiast 31% deklaruje, że zrobi to w ciągu najbliższego roku.
„Badanie objęło firmy zatrudniające ponad 250 osób, które od tego roku są zobowiązane do raportowania niefinansowego zgodnie ze standardami CSRD. Dane wyraźnie pokazują, jak silny wpływ na tempo zrównoważonej transformacji w biznesie ma presja regulacyjna. Odsetek przedsiębiorstw, które osiągnęły zgodność z wymogami dyrektywy wzrósł o aż 36 punktów procentowych, w porównaniu do wyniku z naszego ubiegłorocznego raportu “Biznes w równowadze”, w którym jedynie 25% firm deklarowało podjęcie takich działań.” – Piotr Frankowski, Dyrektor Zarządzający Ayming Polska
Wdrażanie mechanizmów raportowania wśród badanych firm wiąże się jednak z szeregiem wyzwań. Do najczęściej wskazywanych problemów należą złożoność regulacji, brak wystarczających zasobów oraz wysokie koszty wdrożenia nowych wymogów.
Skomplikowane przepisy są jednym z najbardziej palących problemów, natomiast w tym kontekście istotną rolę może odegrać projekt legislacyjny Omnibus, mający na celu uproszczenie i ujednolicenie zasad raportowania zrównoważonego rozwoju w całej Europie. Zakłada on zmniejszenie rozbieżności w interpretacji przepisów między poszczególnymi krajami oraz wprowadzenie bardziej przejrzystych wymagań w zakresie sprawozdawczości. Dzięki temu przedsiębiorstwa będą mogły lepiej zrozumieć obowiązujące regulacje i skuteczniej wdrażać odpowiednie procedury – mówi Frankowski.
Ekspert zauważa jednak, że uproszczenie przepisów nie rozwiąże wszystkich problemów. Istotnym wyzwaniem nadal pozostają wysokie koszty. – Jest to problem, który wykracza poza finansowanie wdrożenia mechanizmów raportowania i dotyczy szerzej pojętych działań związanych ze zrównoważonym rozwojem – tłumaczy.
Problemy z finansowaniem inicjatyw ESG
Problemy z finansowaniem działań zrównoważonych stanowią jedno z największych wyzwań dla przedsiębiorstw. W Polsce 69% firm wskazuje, że brak wystarczających środków finansowych utrudnia realizację takich inicjatyw. Jest to wynik zbliżonym do średniej dla wszystkich przebadanych krajów (67%). Jednak to, co szczególnie zwraca uwagę, to fakt, że aż 31% polskich firm określa ten problem jako poważną barierę. To najwyższy wynik spośród wszystkich analizowanych państw.
Potwierdzeniem znaczenia problemu finansowania są również odpowiedzi firm na pytanie o kluczowe bariery stojące na drodze do realizacji strategii zrównoważonego rozwoju. Kwestie związane z kosztami wskazało 31% polskich przedsiębiorstw, co plasuje ten wynik na drugim miejscu po Niemczech (32%).
Koszty transformacji ESG wciąż stanowią istotne wyzwanie dla firm, choć wyniki wskazują na znaczącą poprawę w porównaniu z ubiegłym rokiem. W naszym zeszłorocznym badaniu aż 57% przedsiębiorstw wymieniało je jako jedną z kluczowych barier. Niższy odsetek wskazań może sugerować, że firmy zaczynają lepiej radzić sobie z tym wyzwaniem, ale może to też wynikać z innej przyczyny – podejścia opartego na spełnieniu wyłącznie minimum wymagań regulacyjnych. Firmy mogą decydować się na najprostszą drogę, realizując jedynie podstawowe regulacje, co obniża koszty transformacji w krótkim okresie. Takie podejście może jednak ograniczać długofalową efektywność i opóźniać pełną realizację zmian, które są niezbędne do osiągnięcia zrównoważonego rozwoju – komentuje Piotr Frankowski.
Źródła finansowania zrównoważonego rozwoju w Polsce: firmy najczęściej sięgają po środki własne
Wyniki badania pokazują, że polskie przedsiębiorstwa w finansowaniu działań związanych ze zrównoważonym rozwojem wciąż w dużej mierze polegają na własnych zasobach. Najczęściej wybieranymi źródłami są finansowanie kapitałowe (40%) oraz środki własne (35%). Jeśli chodzi o mechanizmy zewnętrznego finansowania, najbardziej popularne są dotacje międzynarodowe (34%) i granty krajowe (31%).
Relatywnie niskim zainteresowaniem wśród polskich firm cieszą się ulgi podatkowe, na które wskazało jedynie 24% przedsiębiorstw. Jest to wynik o 10 punktów procentowych niższy od średniej dla wszystkich badanych krajów i aż o 34 punkty niższy niż we Włoszech, gdzie ta forma wsparcia cieszy się największą popularnością. Ulgi podatkowe, według ekspertów Ayming, pozostają jednak jednym z najbardziej przystępnych i efektywnych narzędzi wspierających inwestycje zrównoważone, co budzi pytanie o przyczyny ich niewielkiego wykorzystania w Polsce.
„Niska popularność ulg podatkowych w Polsce w kontekście działań zrównoważonych wynika przede wszystkim z faktu, że nie są one bezpośrednio kojarzone z inwestycjami w tym obszarze. Wprowadzenie specjalnej ulgi na zrównoważony rozwój mogłoby znacząco zmienić ten obraz. Taka ulga, odpowiednio nazwana i jasno powiązana z zieloną transformacją, pozwoliłaby przedsiębiorcom lepiej zrozumieć jej cel i zastosowanie. Większa identyfikacja z takim instrumentem mogłaby skutecznie zachęcić firmy do częstszego korzystania z tego rodzaju wsparcia.” – Agnieszka Hrynkiewicz-Sudnik, Dyrektor Konsultingu w Ayming Polska
Rosnące znaczenie ESG w strategiach polskich firm
Finansowanie inicjatyw ESG jest kluczowym elementem skutecznej transformacji, ale równie istotne jest, aby kwestie związane z dostępem do środków i alokacją zasobów były uwzględnione w strategii zrównoważonego rozwoju. Obecnie w Polsce 69% przedsiębiorstw deklaruje posiadanie takiego planu, a 26% znajduje się w trakcie jego tworzenia. Z kolei 5% firm przewiduje zajęcie się tym tematem w przyszłości.
Eksperci Ayming wskazują, że w porównaniu z badaniem z poprzedniego roku, kiedy jedynie 34% organizacji posiadało jasno określoną strategię, obecne wyniki pokazują znaczący postęp. Pomimo tego polskie przedsiębiorstwa nadal pozostają nieco w tyle za średnią dla wszystkich badanych krajów, wynoszącą 72%.
Polska plasuje się w środku stawki w Europie. Jest to odzwierciedlenie zarówno rosnącej świadomości, jak i wciąż obecnych luk w wiedzy na rynku. Wiele firm nadal zmaga się z wyzwaniem zrozumienia, jakie działania są niezbędne do wdrożenia kompleksowych i skutecznych rozwiązań w tym obszarze. Kluczową rolę w tym procesie odgrywa sprawozdawczość zrównoważonego rozwoju, które wskazuje przedsiębiorstwom konkretne kroki konieczne do budowy strategicznego podejścia do zrównoważonego rozwoju. W wielu przedsiębiorstwach wciąż brakuje informacji, jak powinna wyglądać strategia ESG. Raportowanie ESG stało się katalizatorem transformacji – wskazując firmom konkretne kroki i działania, jakie należy podjąć, aby stworzyć spójną i skuteczną strategię ESG – komentuje Joanna Sobczyk-Poźniak, Konsultantka ESG w Ayming Polska.
Mimo wysokich kosztów początkowych i ciągłych wyzwań związanych z finansowaniem, strategie ESG przynoszą firmom wymierne korzyści. Aż 68% polskich przedsiębiorstw zgłasza pozytywny wpływ tych działań na ogólną efektywność biznesową. ESG stało się dla nich filarem strategii konkurencyjnej, wzmacniając reputację marki (37%) i pogłębiając zadowolenie klientów (45%).
Przemysław Chimczak-Bratkowski
Źródło: akademiaesg.pl
Przeczytaj także: PR kryzysowy w obszarze ESG – jak odpowiadać na zarzuty wobec firmy?
Last Updated on 21 lutego, 2025 by Elżbieta Wieleba