Infrastruktura Polska i Budownictwo: Dlaczego spieramy się, realizując projekty budowlane?
Ekspert: Maciej Kajrukszto, Partner Zarządzający CAS Sp. z o.o.
Już 17 marca w Airport Hotel Okęcie odbędzie się konferencja Infrastruktura Polska i Budownictwo – kluczowe spotkanie liderów branży, ekspertów i decydentów kształtujących przyszłość sektora. W ramach przygotowań do wydarzenia prezentujemy komentarze eksperckie naszych partnerów, którzy dzielą się swoimi spostrzeżeniami na temat najważniejszych trendów, wyzwań i perspektyw rozwoju infrastruktury oraz budownictwa w Polsce.
Wyniki badania CAS opublikowanego w Raporcie o sporach budowlanych w Polsce 2024/2025
Wyniki tegorocznego badania CAS, opublikowanego w Raporcie o sporach budowlanych w Polsce w 2024 roku z perspektywą na rok 2025, wskazują na spowolnienie zmian głównych trendów dotyczących sporów budowlanych. Wartość i czas trwania sporów rosną wolniej niż dotychczas. Za najważniejszą przyczynę powstawania sporów został ponownie uznany wzrost kosztów realizacji, ale nie jest to już przyczyna tak dominująca, jak w ubiegłych latach.
Z jakich powodów spory nie są rozwiązywane na etapie realizacji umowy?
Na drodze porozumienia między stronami na etapie realizacji wciąż stoi głównie obawa stron przed odpowiedzialnością za podejmowane decyzje, zaś strategia przeczekania „poczekamy-zobaczymy” jest najchętniej stosowanym podejściem do sporu.
Jakie są najpopularniejsze metody rozwiązywania sporów?
Zgodnie z odpowiedziami naszych respondentów, rok 2024 był charakterystyczny pod względem spadku popularności negocjacji jako metody rozwiązywania sporów, przy jedno-czesnym wzroście zaufania w ich skuteczność, oraz odwrotnie – wzroście popularności sądów powszechnych przy jednoczesnym spadku zaufania w ich skuteczność.
Strony sporów budowlanych wierzą coraz bardziej, że to negocjacje są najskuteczniejszym narzędziem ich rozwiązania, wzrasta też przekonanie o skuteczności mediacji.
Wygląda na to, że pomimo przekonania o dużej skuteczności negocjacji, znaczna część sporów przeniosła bądź przeniesie się w najbliższym czasie ze stołu negocjacyjnego na salę sądową, co istotnie pogarsza rokowania ich efektywnego zakończenia.
Wciąż pozostaje do wykorzystania potencjał metod alternatywnego rozwiązywania sporów ADR, takich jak mediacje, arbitraż i rozjemstwo – są one bowiem znacznie częściej doceniane jako skuteczne narzędzia niż faktycznie stosowane przez strony.
Pomimo znacznego wzrostu popularności sądów powszechnych jako metody rozwiązywania sporu, strony coraz mniej wierzą w ich skuteczność.
Zapisy dotyczące waloryzacji ceny umownej stały się standardem w realizowanych umowach budowlanych, jednak skuteczność stosowanych mechanizmów waloryzacyjnych lub ich adekwatność jest wciąż kwestionowana. Większość respondentów wskazuje, że mechanizmy waloryzacyjne nie odzwierciedlają rzeczywistych zmian cen, choć odsetek adekwatnych klauzul znacząco się zwiększył.
Wpływ wojny w Ukrainie na realizowane projekty został w znacznej mierze ograniczony. Mimo to, ocena kondycji rynku budowlanego w 2024 roku zdecydowanie się pogorszyła. W ocenie ankietowanych sytuacja była niewiele lepsza niż po wybuchu wojny w Ukrainie w 2022 roku.
Po roku działania nowego rządu zwiększyły się też obawy specjalistów czy wystarczy środków publicznych na realizację planowanych zamierzeń inwestycyjnych, i czy polityka rządu zapewni odpowiednie wsparcie dla stabilności branży.
Branża wyczekuje na uruchomienie środków i nowych inwestycji, obawiając się jednocześnie nowej kumulacji projektów, przekraczającej jej potencjał wykonawczy.
Największym wyzwaniem firm budowlanych przy realizacji projektów są braki kadrowe i związany z nimi wzrost kosztów robocizny.
Cały raport dostępny pod tym linkiem.
Przeczytaj także: Infrastruktura Polska i Budownictwo: Od kontraktów budowlanych, po zakup zielonej energii – do tego służą gwarancje ubezpieczeniowe
Last Updated on 17 marca, 2025 by Anastazja Lach