Trwają prace nad zmianami w ustawie o rzecznikach patentowych. Sami zainteresowani chcieliby rozszerzyć swoje kompetencje

Zwiększenie kompetencji samorządu rzeczników patentowych, zmiany w egzaminach zawodowych, uregulowanie zasad odpowiedzialności interdyscyplinarnej i reklamy – to niektóre z założeń projektu nowelizacji ustawy o rzecznikach patentowych, nad którą pracuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Jak tłumaczy resort, zmiany konieczne są z uwagi na potrzebę skorelowania uprawnień rzeczników patentowych do uprawnień adwokatów i radców prawnych. Rzecznicy mają jednak propozycje dodatkowych zmian w regulacji. 

– Ustawa o rzecznikach patentowych obowiązuje już 24 lata i najwyższy czas, żeby dostosować przepisy, które są w niej zawarte, do realiów rynkowych – mówi agencji Newseria Dorota Rzążewska, prezeska Polskiej Izby Rzeczników Patentowych.

Projekt zmian w ustawie o rzecznikach patentowych proponowany przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii zakłada m.in. zwiększenie kompetencji samorządu rzeczników patentowych, czyli właśnie PIRP, oraz ograniczenie roli Prezesa Urzędu Patentowego RP w sprawowaniu nadzoru nad samorządem. W kompetencji Prezesa UPRP pozostanie między innymi wydawanie opinii w sprawie rozporządzenia dotyczącego wysokości stawek minimalnych opłat za czynności rzeczników patentowych czy też prawo złożenia wniosku do rzecznika dyscyplinarnego o wszczęcie postępowania wyjaśniającego wobec rzecznika patentowego. 

– Coś, co wydaje nam się, że jest immanentną cechą tego, że wykonujemy zawód zaufania publicznego i w związku z tym mamy samorząd, czyli kwestie postępowań dyscyplinarnych, powinno być pozostawione w gestii samorządu, żeby organy sprawujące nadzór nad samorządem nie wnikały w działania poszczególnych rzeczników, bo to od tego są właśnie sądy dyscyplinarne. Natomiast niewątpliwie, jeśli zostanie dobrze ukształtowana struktura nadzoru nad samorządem, to wówczas władze samorządu, władze izby będą organowi, który będzie sprawował nadzór, odpowiednie informacje przekazywać – mówi Dorota Rzążewska.

Głównym uprawnieniem zwiększającym samodzielność samorządu jest propozycja przejęcia prowadzenia listy rzeczników patentowych, a co za tym idzie, publikowanie listy w BIP na stronie podmiotowej Polskiej Izby Rzeczników Patentowych, wydawanie decyzji o wpisach i skreśleniach z listy. 

– Postulowaliśmy o to, aby Polska Izba Rzeczników Patentowych była tym podmiotem, który będzie prowadził listę rzeczników patentowych i listę aplikantów. Co więcej, chodzi o to, żeby ta lista była cyfrowa, żeby była łatwość dostępu dla wszystkich organów, które muszą zweryfikować, czy dana osoba jest faktycznie rzecznikiem patentowym wpisanym na listę i jest uprawniona do wykonywania zawodu – mówi prezeska PIRP.

Prezes Polskiej Izby Rzeczników Patentowych będzie odbierał ślubowanie od nowych rzeczników, a ranga rzeczników występujących przed sądem zostanie zrównana z innymi zawodami również poprzez określenie w drodze rozporządzenia stroju urzędowego rzeczników.

Jak tłumaczy resort rozwoju, te zmiany są potrzebne ze względu na wprowadzenie korelacji pomiędzy uprawnieniami i sytuacją prawną osób wykonujących zawód rzecznika patentowego oraz samorządu rzeczników patentowych z sytuacją innych osób wykonujących zawody zaufania publicznego w zakresie prawa oraz ich samorządów.

– Jeden postulat już udało nam się zrealizować. Postulowaliśmy, żeby lista rzeczników patentowych zawierała numer PESEL. Byliśmy jedynym zawodem, który ma uprawnienia do występowania przed sądami powszechnymi, sądami administracyjnymi, gdzie lista była skonstruowana w taki sposób, że nie zawierała tego numeru, i to pozbawiało nas możliwości korzystania w pełni z systemów informatycznych, które obowiązują w sądach. Co więcej, z tym wiązały się także pewne utrudnienia, jeśli chodzi o korzystanie z dostawców pewnych aplikacji do e-doręczeń. Nie mogliśmy także korzystać wzorem adwokatów i radców z aplikacji mObywatel, żeby nasze legitymacje także znajdowały się w tej aplikacji – wyjaśnia Dorota Rzążewska. 

Ta zmiana znalazła się w senackim projekcie nowelizacji ustawy o rzecznikach patentowych i jest procedowana niezależnie od rządowych propozycji zmian.

– Cały czas uważamy, że nasza profesja nie jest wystarczająco znana, i to może nie jest kwestia samych regulacji prawnych, ale zwiększenia wiedzy na temat tego, kim jest rzecznik patentowy i w jakim zakresie może pomagać przedsiębiorcom, a zakres ten jest coraz większy. Co więcej, postulujemy – i takie działania także są przez nas podejmowane – żeby możliwe działania rzecznika patentowego jeszcze nieco rozciągnąć na kwestie możliwości podejmowania działań związanych z wszczynaniem i prowadzeniem postępowań karnych w przypadku naruszenia praw własności intelektualnych – mówi prezeska PIRP. – Jeśli my jesteśmy podmiotem, który dba o stworzenie, ochronę rozwiązania, czy to innowacyjnego, czy ochronę znaku towarowego, czy wzoru przemysłowego, to powinniśmy być także w pełni wyposażeni w środki, które pozwalają na ochronę czy to na gruncie prawa cywilnego, czy prawa karnego takich praw, i wiemy, jak to robić.

Jak podkreśla, takich narzędzi proponowana nowelizacja nie przewiduje. Drugi dodatkowy postulat PIRP dotyczy wycen praw własności intelektualnych.

– W sferze ochrony własności intelektualnej w Polsce brakuje świadomości tego, że prawa własności intelektualnej są wyśmienitym sposobem zabezpieczania na przykład roszczeń, zabezpieczania wierzytelności w bankach, ale do tego potrzebne są wyceny. W związku z tym wycena praw własności intelektualnej powinna być jednym z elementów, który także będzie przypisany rzecznikom patentowym, osobom, które po prostu wiedzą, jak to robić, i żeby to rzeczywiście było wiarygodne – dodaje Dorota Rzążewska. 

Przeczytaj także: W Polsce jest tysiąc rzeczników patentowych. Wciąż mała jest wiedza na temat tego zawodu wśród młodych ludzi

Źródło: biznes.newseria.pl

Last Updated on 12 września, 2025 by Krzysztof Kotlarski