Światłowodowe innowacje na rzecz bezpieczeństwa. Dr hab. inż. Tomasz Nasiłowski – założyciel i prezes zarządu InPhoTech
O tym, dlaczego w dobie kryzysu gospodarczego i militarnego należy jeszcze mocniej postawić na rozwój innowacji, opowiada założyciel i prezes zarządu InPhoTech, polskiej firmy specjalizującej się w rozwiązaniach światłowodowych dla przemysłu.
Panie Prezesie, czy obecna sytuacja gospodarczo-polityczna sprzyja tworzeniu i wdrażaniu innowacji?
Tomasz Nasiłowski: Kryzysy mają to do siebie, że często wymagają zastosowania innych niż dotychczas środków, ponieważ te stare okazują się niewystarczające – stąd, co może nie być w pierwszej chwili intuicyjne, kryzysy determinują rozwój. W czasie pandemii wiele przedsiębiorstw postawiło na digitalizację i dzięki swojej elastyczności nie tylko utrzymało się na rynku, ale często wręcz zyskało przewagę konkurencyjną. Wymagająca sytuacja powinna stać się impulsem do wyjścia ze strefy komfortu i nieszablonowego działania.
Ostatnie kryzysy, w tym rozpoczęta przez Rosję wojna w Ukrainie, znacznie wpłynęły na gospodarkę, rynki finansowe, sytuację geopolityczną i społeczną. Obecnie, liczą się wszelkie rozwiązania dotąd powszechnie nieznane i trudnodostępne – mówimy o wojnie z krajem, który sam nie stawia na rozwój innowacji i aktualnie ma przeciwko sobie większość państw wysokorozwiniętych. Znajdujemy się w nowej dla nas sytuacji, naturalne jest więc to, że potrzebujemy nowych rozwiązań. Szczególnie w obszarze bezpieczeństwa: dostaw, ale i naszych granic, czy poufnych danych oraz kluczowej infrastruktury (gazociągi, rafinerie, wodociągi, linie kolejowe, sieć dróg i mostów, linie energetyczne, elektrownie, ciepłownie etc.).
W grupie kapitałowej InPhoTech zajmujecie się tworzeniem produktów opartych na światłowodach. Jakie rozwiązania wspierające w czasie obecnego kryzysy macie do zaoferowania?
Pandemia potwierdziła tylko fakt, że potrzeba zwiększenia przepustowości sieci jest istotnym wyzwaniem globalnym. Nasz przełomowy w skali światowej światłowód wielordzeniowy pozwala na siedmiokrotne zwiększenie przepustowości sieci przy jednoczesnej optymalizacji kosztów. Zakończone rekordem przepustowości testy realizowane z telekomunikacyjnymi gigantami oraz obecny stan konkurencji pozwalają sądzić, że ten produkt w znaczny sposób przyczyni się do rozwoju telekomunikacji nowej generacji.
Wróćmy jednak do tematu wojny w Ukrainie. W XXI wieku cyberataki mogą być równie niebezpieczną bronią jak ciężka artyleria. Może Państwa zaskoczę, ale cyberataki to nie tylko hakerzy włamujący się do sieci, ale również kradzież danych prosto ze światłowodu za pomocą niewielkiego dedykowanego urządzenia. Taka operacja trwa dosłownie chwilę. Nasze rozwiązanie – Secoore Fiber, w przeciwieństwie do innych światłowodów, posiada fizyczną warstwę uniemożliwiającą podsłuch. Ponadto pozwala na zlokalizowanie miejsca próby ewentualnego wycieku danych. Doniesienia z prasy o próbach kradzieży danych i uszkodzenia kluczowej infrastruktury przez Rosjan pokazują, jak bardzo jest to realny problem, który wymaga podjęcia odpowiednich działań zapobiegawczych.
Mówiąc o bezpieczeństwie, nie można pominąć aspektu ochrony granic i obszarów kluczowych, np. takich, na których znajduje się krytyczna infrastruktura. Nasz system perymetryczny FOPTEC to, w kilku słowach – zakopany pod ziemią światłowód podłączony do interrogatora (urządzenie nadawczo-odbiorcze interpretujące odebrane dane). System 24 godziny na dobę monitoruje chroniony teren i na bieżąco informuje o wszelkich wtargnięciach. Opracowany jest tak, by nie tylko określał miejsce przekroczenia granicy, ale również „nauczył się” rozpoznawać czy chroniony teren przekroczyła grupa ludzi, czy pojazd. Jest to niewykrywalny monitoring granic, ważnych obszarów przemysłowych, czy strategicznych.
Wielu z nas światłowody kojarzą się głównie z Internetem. Podany przez Pana przykład dotyczy, jak rozumiem, systemu czujnikowego?
Światłowód nie tylko przesyła informacje, ale również na całej swojej długości może być czujnikiem. Podłączony jest do interrogatora, który zebrane dane interpretuje jako zachodzące w danym miejscu zmiany, które mogą świadczyć o zbliżającym się zagrożeniu. Właściwie dobrane światłowody mogą pełnić funkcje czujników temperatury, naprężeń, drgań, wilgotności, stężenia gazów itd. Po pokryciu specjalnymi powłokami (np. metalowymi) są również w stanie działać w środowiskach agresywnych, wysokich temperaturach – niedostępnych dotąd dla tradycyjnych rozwiązań.
Światłowodowy monitoring np. gazociągu, kopalni, elektrowni itp. jest w stanie zapobiec kosztownej awarii, zminimalizować zagrożenie zdrowia pracowników, a w obecnej sytuacji – zapewnić bezpieczeństwo łańcucha dostaw. Kto wie, czy doszłoby do ostatnich wycieków kluczowych rurociągów, gdyby przemysł już teraz stosował wspomniane technologie. O ile lepsza byłaby sytuacja w obecnym konflikcie i o ile mniej byłoby napięć społecznych?
Proszę powiedzieć, co cechuje utworzoną przez Pana grupę InPhoTech i na jakim etapie są wymienione rozwiązania.
Rozpoczynając prace badawcze, wychodzimy od potrzeb przemysłu. Skupiamy się na tym, by dane rozwiązanie było realnie potrzebne, nie pozostawało w sferze naukowych fantazji i teoretycznych rozważań. Tworzymy rozwiązania przyjazne środowisku wpisujące się w gospodarkę obiegu zamkniętego i koncepcję zielonego ładu. Dla przykładu: w tym roku nasi pracownicy wzięli udział w 30. Wyprawie Polarnej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej z Lublina na Spitsbergen. W ramach prowadzonego projektu opracowaliśmy i wykonaliśmy sondy światłowodowe monitorujące wieczne zmarzliny występujące w warunkach polarnych. Dzięki tego typu badaniom i przekazywanym przez nasz czujnik informacjom naukowcy mogą zebrać niezwykle ważne informacje dotyczące m.in. zmian klimatu.
Znakomita większość prowadzonych przez nas badań przemysłowych wiedzie poprzez prace wdrożeniowe do komercjalizacji na drodze współpracy z naszymi partnerami. Realizujemy testy w warunkach przemysłowych. Instalujemy nasze czujniki światłowodowe m.in. na torach, w rurociągach, kopalniach, hutach i pod ziemią. Prowadzimy zaawansowane rozmowy z wiodącymi przedstawicielami różnych branży w celu sprzedaży czy licencjonowania naszych rozwiązań oraz przyszłej produkcji. Technologie światłowodowe dynamicznie rozwijają się na całym świecie i znajdują zastosowanie w niemal wszystkich gałęziach przemysłu.
Dr hab. inż. Tomasz Nasiłowski
Założyciel i prezes zarządu InPhoTech. Ekspert w zakresie współpracy nauki z przemysłem. Współtwórca blisko 100 patentów zagranicznych i krajowych oraz ponad 100 krajowych i międzynarodowych zgłoszeń patentowych. Autor i współautor wielu prestiżowych publikacji naukowych o wysokim współczynniku cytowalności. Ekspert MEiN, PARP, NCBiR, recenzent prestiżowych czasopism specjalistycznych, konsultant ds. fotoniki w Banku Światowym.
Last Updated on 22 grudnia, 2022 by Valeriia Honcharuk