Infrastruktura Polska i Budownictwo: Zamówienia publiczne – czy zaczniemy preferować rodzimych wykonawców?
Ekspert: Anna Prigan, radca prawny, partner, Wardyński i Wspólnicy
Już 17 marca w Airport Hotel Okęcie odbędzie się konferencja Infrastruktura Polska i Budownictwo – kluczowe spotkanie liderów branży, ekspertów i decydentów kształtujących przyszłość sektora. W ramach przygotowań do wydarzenia prezentujemy komentarze eksperckie naszych partnerów, którzy dzielą się swoimi spostrzeżeniami na temat najważniejszych trendów, wyzwań i perspektyw rozwoju infrastruktury oraz budownictwa w Polsce.
Na początku marca 2025 r. zakończyły się konsultacje społeczne poselskiego projektu ustawy z 3 lutego 2025 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych[1]. Nowelizacja ma między innymi ująć w przepisach ustawy p.z.p. skutki wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 22 października 2024 r., w sprawie Kolin Inşaat Turizm Sanayi ve Ticaret (C-652/22)[2], ograniczając zastosowanie zasady równego traktowania, wyrażonej w art. 16 pkt 1 p.z.p., wyłącznie do wykonawców z UE oraz z państw, które zawarły z UE umowy o dostępie do unijnego rynku zamówień publicznych.
Jak wynika z wyroku w sprawie Kolin:
- wykonawcy spoza UE bądź z państw, które nie zawarły z UE umowy o dostępie do unijnego rynku zamówień publicznych („wykonawcy z państw trzecich”), nie mogą domagać się równego traktowania w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego ani korzystać ze środków odwoławczych na tych samych zasadach, co wykonawcy z UE i z państw, z którymi UE zawarła stosowne umowy;
- skoro nie ma unijnego aktu prawnego o charakterze generalnym, który regulowałby dostęp wykonawców z państw trzecich do zamówień publicznych w państwach członkowskich, podmioty zamawiające mają prawo decydować czy i na jakich zasadach będą dopuszczać do postępowań wykonawców z państw trzecich.
Wyrok w sprawie Kolin ma już praktyczne konsekwencje dla polskiego rynku zamówień publicznych. Zamawiający publiczni zaczęli już wprowadzać do dokumentów zamówień warunki określające odmienny sposób traktowania wykonawców z państw trzecich – tak na etapie weryfikacji spełniania warunków udziału w postępowaniu, jak na etapie oceny ofert.
Warunki te są wyłomem w polskiej praktyce rynku zamówień publicznych. Do tej pory wszyscy wykonawcy działali na tych samych zasadach, bez względu na kraj pochodzenia. Nowe praktyki spotkały się ze sprzeciwem wykonawców zagranicznych, a w efekcie stały się przedmiotem rewizji w postępowaniach odwoławczych. Krajowa Izba Odwoławcza nabrała wątpliwości czy można stosować skutki wyroku do zamówień publicznych w Polsce, skoro rodzime przepisy zakładają równe traktowanie wszystkich wykonawców.
W efekcie, Urząd Zamówień Publicznych wydał dwa komunikaty na temat skutków wyroku w sprawie Kolin dla polskich postępowań o udzielenie zamówienia publicznego[1]. W drugim z nich Urząd potwierdził, że uwzględniając wytyczne wyroku w sprawie Kolin, na podstawie obecnie obowiązujących przepisów p.z.p., w odniesieniu do wykonawców z państw trzecich na etapie wszczęcia postępowania zamawiający:
- ocenia czy należy dopuścić do postępowania wykonawców z państw trzecich i na jakich warunkach,
- określa czy mogą oni pełnić rolę wykonawców, członków konsorcjum, podmiotów udostępniających zasoby, członków lub podwykonawców,
- może przedstawić w dokumentach zamówienia inne warunki ich traktowania, odzwierciedlające obiektywną różnicę między ich sytuacją prawną a sytuacją wykonawców z UE,
- upublicznia swoje decyzje w tym względzie w dokumentach zamówienia zgodnie z zasadą przejrzystości.
[1] https://orka.sejm.gov.pl/Druki10ka.nsf/Projekty/10-RPW-4192-2025/$file/10-RPW-4192-2025.pdf
[2] https://www.gov.pl/web/uzp/wyrok-tsue-z-22-pazdziernika-2024-r-ws-kolin-inaat-turizm-sanayi-ve-ticaret-dotyczacy-dostepu-do-unijnego-rynku-zamowien-publicznych-podmiotow-zagranicznych2
[3] https://www.gov.pl/web/uzp/wyrok-tsue-sprawa-c-65222-kolin
Przeczytaj także: Infrastruktura Polska i Budownictwo: Dlaczego spieramy się, realizując projekty budowlane?
Last Updated on 7 marca, 2025 by Elżbieta Wieleba